Презентация, доклад на тему Презнтация на темуЖизнь и творчество Шогенова Леонида Сулеймановича

гъуазэ ди нэхъыжъыф1.
Абазэ А.

Щоджэн Леонид

Къэбэрдей-Балъкъэрым щэнхабзэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ, усакIуэ цIэрыIуэ ,Урысейм и Тхак1уэхэми Журналистхэми я союзхэм хэт Щоджэн Леонид Сулеймэн и къуэр 1935 гъэм январым и 28-м Бахъсэн районым хыхьэ Куба къуажэм мэкъумэшыщ1э унагъуэм къыщалъхуащ.

Донбасс шахтэм щолажьэ. Къызэрыгуэк1 лэжьак1уэу ш1едзэри, бригадэм, ит1анэ участкэ иным и унафэщ1у ягъэув.
И ц1эр ф1ык1э къа1эт, ц1эры1уэ мэхъу. Ауэ щ1алэ жыджэр, гуащ1аф1эм и псэр нэхугъэ гуэрым хуэпабгъэрт. Ар гъащ1эр 1эф1ыгъэк1э зыгъэнщ1, зыгъэхъуапсэ щ1эныгъэрати, зыщалъхуа щ1ыналъэм къок1уэжри, Къэбэрдей-Балъкъэр къэрал университетым щ1от1ысхьэ.

Иужьк1э егъэджак1уэ 1эщ1агъэм пэроувэ.
Адыгэбзэр школым зэрыщрагъэджым теухуа тхыгъэхэр газетхэм къытрырегъадзэ, радиок1э кърегъэт, зыхыхьэ-зэ1ущ1эхэм къыщопсалъэ. пэщ1эдзэ классхэр школым адыгэбзэк1э зэрыщеджэну тхылъхэри хъарзынэу зэредзэк1.
Щоджэн Леонид Урысейм и Тхак1уэхэми Журналистхэми я союзхэм хэтщ.
Егъэджэныгъэ, гъэсэныгъэ лэжьыгъэм псэ хьэлэлу зэрыбгъэдэтыр къалъытэри, абы къыхуагъэфащэ «За доблестный труд» медалыр.

Щоджэн Леонид же1э: Сэ пэщIэдзэ классым сыщеджэм щыгъуэ усэ тхын сытхэм сыдихьэхыу щытащ. Абы щыгъуэ адыгэбзэм фIы дыдэу драгъаджэу щытащ, пэщIэдзэ классхэр псори адыгэбзэкIэ еджэу щытащ.
Газетхэр адыгэбзэкIэ къыдэкIыу, IуэхущIапIэхэр адыгэбзэкIэ лажьэу - апхуэдэу щытащ.  Дыдихьэхауэ фIыуэ дагъэлъагъущ адыгэбзэри, абы сыдихьэхри сытхэу щIэздзащ.

зылъагъу, абыхэм я псэм щыщ1эр,ягъэвыр ф1ыуэ зэхэзыщ1ык1 щ1алэр тхэным дехьэх. Сабийхэм яхуэтхэу щ1едзэ. Усэхэр, къуажэхьхэр, хъуэрыбзэхэр, псысэхэр зэхелъхьэ.
Сабийхэм папщ1э усэ дахэ куэдхэр яусыгъащ.Ауэ псоми йоф1эк1 лъэпкъ литературэм и сабий усыгъэр гуащ1э зыхуэхъуа Щоджэн Леонид и усэхэр.

пэщ1эдзэ еджап1эхэми, еджап1э нэхъыщхьэхэми щадж. Леонид и усэхэр щызэхуэхьэса тхылъ зыбжанэ дунейм къытехьащ. Апхуэдэхэщ «Лъэмыж»(1987), «Къру шырхэр»(1993), «Псей щхъуант1э»(1996), «Моцэрэ Бацэрэ»(2001), «Уэрэдхэр» (2003), «Мэдэ ц1ык1у» (2006), нэгъуэщ1хэри. Абыхэм къадэк1уэуи, Леонид и тхыгъэхэр ихуащ школхэм зэрыщрагъаджэ хрестоматиехэм. Тыркуми адыгэбзэк1э къыщыдэк1ащ абы и сабий уэрэду 127-рэ зэрыт тхылъ.

композиторхэу Даур Аслъэн, Къэбэрдокъуэ Борис , Балэ Мухьэдин, Къардэн Хьэсэн, Къул Амир сымэ я гъусэу уэрэд куэд итхащ. Псом хуэмыдэу ц1ыры1уэ хъуащ «Къру шырхэр», «К1эпхъ», «Бэдж», «Псынэ», «Гъудэ»,»Ди бзэр», «Нэпсей ц1ык1у» , «Мыщэ мышынэ», «Щак1уэ 1ущ», «Вакъэжь», «Хэт сыт жи1ар» жыхуи1эхэр. Псори зэхэту Леонид итхащ сабий уэрэду 200-м щ1игъу. Ахэр радиок1э , телевиденэк1э щ1эх-щ1эхыурэ къат.

нэхъыжъыф1.
Сабийхэм папщ1э усэ дахэ куэдхэр яусыгъащ.Ауэ псоми йоф1эк1 лъэпкъ литературэм сабий усыгъэр гуащ1э зыхуэхъуа Щоджэн Леонид и усэхэр.
Дэтхэнэ зы лъэпкъым и дежкIи щIэблэр узыншэу къэгъэхъун щхьэкIэ сабийхэм я гъэсэныгъэм мыхьэнэшхуэ иIэщ.Абы хуигъэпсащ и гъащ1э псор сабий псэ къабзэм и усак1уэ, сабий мин 1эджэм я дадэ, щ1эблэм и гъуазэ ди нэхъыжъыф1 Щоджэн Леонид.
Ди нэхъыжъыф1ым дыхуохъуахъуэ узыншэу, гъащ1эм дэрэжэгъуэ къриту илъэс куэдк1э ди япэ итыну.

гъуазэ ди нэхъыжъыф1.
Абазэ А.

Щоджэн Леонид