Слайд 1 Надирбеков Ойбек
Ашық сабақ: «Жеті жарғы» заңы
Слайд 2Мектепте тек қана бір мақсат-білім беру
Мұғалімде тек қана бір мақсат–сапалы сабақ
Ұлы ағылшын ағартушысы Уильям Уорд:
Жай мұғалім хабарлайды
Жақсы мұғалім түсіндіреді
Керемет мұғалім көрсетеді
Ұлы мұғалім шабыттандырады
Слайд 3Сабақтың тақырыбы: Тәуке хан тұсындағы Қазақ хандығы.
Жеті жарғы заңы.
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Тәукенің хан болу қарсаңындағы және хандық құрған кезіндегі ішкі-сыртқы жағдайы, «Жеті жарғы» заңдарымен қазақтың үш биі туралы мәліметтермен оқушыларды таныстыру.
Дамытушылық: Тәуке хан еңбектері туралы білімдерін одан ары дамыту, танымдық көзқарастарын нығайту, шығармашылық ізденістерін жетілдіру.
Тәрбиелік: Тәуке хан бейнесі арқылы оқушылардың Отанға деген сүйіспеншілік, адалдық, табандылық рухында тәрбиелеу.
Сабақтың көрнекілігі: Слайд, сурет, сызба, таратпа материалдар, электрон оқулықтар, видеотаспа.
Сабақтың типі: Жаңа білім беру, тарихи білім беруді жаңғырту.
Сабақтың әдісі: Сұрақ-жауап, баяндау.
Слайд 4Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастаыру кезеңі: Сәлемдесу, түгендеу.
ІІ. Үй тапсырмасын қайталау:
1. Оқушы: Хандық
үкіметтің басқару жүйесі.
Слайд 52. Оқушы: Қазақ қоғамындағы хан сайлауы.
Слайд 85. Оқушы: Әлеуметтік құрамы.
Слайд 11Тақырыбы:
«Жеті жарғы» заңы
және қазақ қоғамы
Слайд 12Тақырыптың өзектілігі:
Тәуке ханның «Жеті жарғысы» тәуелсіз қазақтың таза ұлттық мемлекетінің
алғашқы Ата заңы бола тұра, болашақта әлі де толық зерттеуді, іздестіруді қажет ететіндігінде.
Слайд 13
ІІІ. Жаңа білім беру.
Жоспары:
Жеті жарғы заңын оқушылар түсіндіреді.
Мұғалім қорытындылайды.
Слайд 17«Билер кеңесі» негізінде Түркістан қаласы жанында Битөбе, Сайрам қаласының маңында Мәртөбе
және Сырдария облысының Ангрен қаласына жақын жердегі Күлтөбеде шақырылып тұрған.
Слайд 18
Ұлы билер
Ел бірлігін сақтауға, хандық биліктің заң негізінде күшеюіне
өз үлесін қосты.
Төле би (1663-1756). Жамбыл обылысы, Шу ауданында дүниеге келген. Жас кезінен хат танып сауатын ашқан, тарихи кітаптарды, аңыз-әңгімелерді көп оқыған. 15 жасынан-ақ ел билігіе араласып, өзінің ақыл-парасаттылығы, әділ шешімі, шешендік өнерімен көзге түседі. Жас кезінен талай атақты абыз-билердің алдынан өтіп, батасын алған.
Қаз дауысты Қазыбек би (1667-1764). Сырдария жағалауында бір ауылында туып, жастық шағын Қаратау, Ұлытау атырабында өткізсе керек. Ол ел арасындағы айтылып жүрген мақал-мәтел, нақыл сөздерді, шешен, билердің ұтымды билік келісімдерін жадында сақтап өседі.
Әйтеке би (1682-1766). Шын аты – Айтық. Кіші жүзден шыққын қазақтың атақты шешен биі. Атақты Жалаңтөс батырдың ұрпағы. Әйтеке биге шешендік, тапқырлық өнер жас кезінен-ақ дарыған екен. Халқымыздың тарихында бұл атақты үш бидің алатын орны ерекше. Ұлы билер өз заманында елін, жерін жаудан қорғап, халықтың бірлігін, ынтымағын, салт-дәстүрін сақтап қалуда аса зор еңбек сіңірді.
Қазіргі таңда билік басындағы азаматтарымыз дәл осы Ұлы
билеріміздей болса, халқымыз да қандай өнегелі ел болар еді.
Слайд 19ІҮ. Жаңа сабақты бекіту. 1. Дискуссиялық өрнек.
Слайд 202. Математикалық ойын
І топ.
1. 400х4+347=..............
2. 2800+105-920=.................
3. 3800/2+91= ...........................
ІІ топ.
500х3+454=...............................
4000/2-8= ..................................
800х2+393=
.............................
ІІІ топ.
996х2+3=.....................................
410х5-39= ...............................................
980х2+1=.......................................
Слайд 21 Математикалық ойын
І топ.
1. 400х4+347=1947 (карточкалық жүй жойылды)
2. 2800+105-920=1985 (Горбачев келді
билік басына)
3. 3800/2+91= 1991 (Тәуелсіздік жылдары)
ІІ топ.
500х3+454=1954 (тың игеру жылы)
4000/2-8= 1992(БҰҰ мүше болды)
800х2+393= 1993 (теңге жылы)
ІІІ топ.
996х2+3=1995 (конституция жылы)
410х5-39= 2011 (Азияда болды)
980х2+1=1961 (Ю.Гагарин ғарышқа ұшты)
Слайд 22
Ү. Үй тапсырмасы. Үш
би туралы мәлімет әкелу.
ҮІ. Бағалау-қорытындылау.
Тәрбиелілік мазмұнын ашу. Адам ғұмырының мәні
өмірінің ұзақтығымен емес, соңында қалдырған
өнегелі үлгісімен, өрнекті ізімен, кемелді ісімен
өлшенеді.
(Мұрат Иман Жапар).
Слайд 23Пайдаланылған әдебиеттер:
“Жаңақала ауданының тарихи танымдық анықтамалығы”
“Көркем суретті Қазақстан тарихы”
С. Әбдірайымов “Қазақ
қалай аштыққа ұшырады?”
С. Садуақасұлы “Танымдық зерттеулер, мақалалар”
З. Қыстаубаев “Қызылдар қырғыны”
С. Ртаев “Тарих, қоғамтану және право негіздері пәндерінің терминологиялық сөздігі”
Б. Қойшыбаев “Жазықсыз жапа шеккендер”
Т. Омарбеков “Зобалаң”
М. Қойгелдиев “Тарих тағылымы не дейді?”
Х. Сейткемелов “Шұбырынды қанды босқын”
М. Шоқай “Түркістанның қилы тағдыры”
С. Қожанов “Алаш орда”