Презентация, доклад на тему XIX ғ. II жартысы XX ғ.басындағы Шығыс Қазақстандағы сауда буржуазиясы - қазақ көпестерінің қалыптасуы

қазақ көпестерінің қалыптасуы

негізделген экономикалық қатынастардың қазақ шаруашылығына ,халықтың дүниетанымдық көзқарасы,шаруашылығы мен әлеуметтік жағдайларының өзгерістерге ұшырауы.
-Ертіс өңіріндегі көрнекті сауда көпестерінің қазақ қоғамына қосқан үлесі.

бір бекіністі Ертіс бойындағы Семейге салды.

маңызы болды. Семей саудагерлері, көпестері батыста Қытай қалаларымен солтүстікте Ресеймен сыртқы сауда байланысын дамытты. Осылайша ХVІІІ ғасырдың аяғында Семей қаласы Ресей патшалығының жоспары бойынша Шығыс Қазақстан облысындағы ең ірі сауда орталығына айналды.

әкелді. Ташкент темекісі, өрік, алма, аң терілері, барыс, қасқыр, түлкі, т.б. аңдар түрлері саудаға түседі. Міне, осы келтірілген дәлелдер арқылы Семей қаласының сыртқы сауда қызметінің маңызды болғандығын көрсетеді

тарихшы, облыстық басқарманың алғашқы кеңесшілерінің бірі Н.А.Абрамов өзінің «Семипалатинск, как торговый центр (1861)» деген мақаласында «Главная торговля в городе зимой, когда казаки и крестьяне по зимнему пути приезжают из близжающих станций и деревень, тогда жа по льду Иртыша прибывают в город караваны верблюдов из Аягуза и Каркаралинских степей совечьими и бараньими шкурами, сырымикожами, верблюжьей шерстью»

өркендеп кетті. ХІХ ғасырдың орта шенінде қала тұрғындарының 2688-і өзін көпес санаған, оның ішінде 2-ші гильдия, 346-3 гильдия дәрежесіндегі көпес болған. Қысқасы, Семей Сібірдегі ең қалталы қаланың біріне айналды.

Кең көлемдегі сауда орындарының, жәрмеңкелердің ашылуы, зауыттар мен фабрикалардың сандарының артуы осы қалалардағы халық санының өсуіне де жағдай жасады, қалада сауда мәдениеті дамыды.

қайраткер,қазақ байы.
Мұсылманша, орысша оқыған.
Шаған еліне болыс болған.
Алаш қозғалысына белсене атсалысып, облыстық, уездік қазақ съездеріне қатысты.
Семейде құрылған алаш әскеріне, Алашорда қажетіне қаржылай жәрдем көрсетті. Кеңес өкіметі тұсында жүргізілген әр түрлі саяси-экономикалық шараларға қарсылық көрсетіп, қарулы көтеріліс ұйымдастырған ел басшыларының бірі болды.
1928 жылы тәркілеу науқанында қарулы шайқасқа шықты.
1938 жылы Қытайда тұтқынға алынып, сол жылы Семейде атылды

Семей қаласындағы ет және тері өнеркәсібінің негізін қалаушы, Мәскеуден алған бірінші гильдияды көпес құжаты бар аса бай миллионер саналған Қаражан Үкібаев.Руы - Тобықты. Алаш қаласынан сәулетті кең үй салған. Алаштың оқыған көп азаматтары Қаражан үйінде тұрған. Қаражан 1934 жылы большевиктер қолынан қаза тапқан.

де өзі өте бай адам болған.Алаш қаласында ондаған сауда дүкендері мен жүк қоймалары,мал соятын қасапханалары,тері және жүн өңдеу кәсіпорындары жұмыс істеген.

Александр Ерыкалов

жая бастаған кезеңде Семей өңiрiнде, қазақ арасында алғаш саудамен айналысып, 2-шi гильдi көпес атағын алған iрi саудагер, бай. Руы- уақ, Көкен болысының старшинасы. Сонымен бiрге Семей көпестері қоғамына мүшелікке қабылданып, мещанин атанған қазақ.
Ол уақытта мещандардың отбасы мүшелері де түгелдей осы атаққа ие болған. Мұндай атақ патшалық Ресейде 1785 жылдан ресми түрде қолданыла бастаған. Мещандар құрамын әлеуметтік тап ретінде ұсақ буржуазия өкілдері құраған. Олар көпестер қауымдастығына мүшелік жарна, ал қала бюджетіне алым-салықтар төлеп тұрған. Сондай-ақ мүдделері заң жүзінде қорғалып, мещан екендіктерін айғақтайтын арнайы төлқұжаттар берілген

Тінібай Кәукенов

НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!