Презентация, доклад по историю на тему 7 чудеса света (5 класс)

Колоси Родоси
Бурчи Искандария
Хулоса
Адабиёт
Муаллиф

мелод тартиб дода шудааст.
Хафт муъҷизоти олам

Запт кун таърихро, поянда шав,
Аз нафасҳои рамида зинда шав,
Душро пайванд бо имруз кун,
Зиндагиро мурғи дастомуз кун.
Риштаи айёмро овар ба даст,
Варна гарди рузкуру шабпараст.


Юнони қадим, Миср ва Бобули қадим – Бузургтарин тамаддуни дунёи қадим буда, ки дар он камёбтарин ёдгории меъмори сохта шудааст, ки дар он замон чунин сохтмонҳо касро ба ҳайрат меовард.
Афсус,мо дигар наметавонем Бурчи Искандария Муҷассамаи Зевс, Колоси Радоси ва маъбади Артемидро дар ҳолати аввалаашон бинем. Аммо аз навиштахои олимон, шоирон ва ҳафриётхои бостоншиносон тасаввур кардан мумкин аст, ки онхо чи гуна буданд.

дин дар таммаддуни кадим барои ба вучуд омадани хафт муъҷизаи олам илхом бахшид. Тақрибан байни солхои 2700 то 270 то милод.
Барои дуруст фаҳмидани пайдоиши муъҷизоти олам дар таърихи инсоният бисёр мушкилиҳо вуҷуд доранд чунки якчанд нақша ва схемаҳое ҳастанд, ки аз ёдгории нест шуда ба мо боқи монданд .

1. 2600-2580 то милод.- Аҳроми Хуфу (Хеопс)
2. 600 то милод. - Боғи муаллақ
3. 550-450 то милод. - маъбади Артемид
4. 440 то милод.- Муҷассамаи Зевс
5. 350 то милод.- Оромгоҳи Мавсол
6. 304-280 то милод.- Колоси Родос
7. 300-285 то милод.- Бурҷи Искандария

1

2

5

7

4

6

3

мо боқи мондааст.
Дар давраи сохта шудани аҳроми бузург дар ҷахон аз ҳама иншооти балантарин ба шумор мерафт. Ин рекордро дар тули чорҳазор сол нигох медошт..

Аҳроми бузурги Хуфу мисли мақбара бунёд ёфтааст, ки юнониён хамчун Хеопси машҳур медонанд. Вай аз они фиръавни Мисри қадим ба ҳисоб рафта сохтмони мақбараи он соли 2580 то милод анҷом ёфтааст.
Баъдан дар Гиза боз ду аҳроми дигар сохта шуд,ки яке барои писар ва дигаре набераи Хуфу аз аҳроми хеопс хурдтар буд барои шоҳони худ сохта шуд.

Янона тасвири машҳури Хуфу, ки ин ҳайкалчаи нозуке, ки аз устухони фил сохта шудааст иборат аст.

Дар сохтмони аҳроми хуфу 100 ҳазор инсон кор карда дар муҳлати 20 сол анҷом ёфтааст.
Он аз 2 миллион санг,ки хар яки он 2,5 тона вазн дошт сохта
шудааст.

Ҳирами Хеопс номи аслиаш Хуфу балантарин ҳирамест, ки онро фиръавни сулолаи чорум Хеопс такрибан 4700 сол қабл аз ин бунёд кардааст. Дар тархрезии аҳроми Миср фиръванхо,тамоми дорои давлатро сарф мекараданд.

147 м

Баландии ҳирам 147 метро дар бармегирад.
Бари хар яке аз руяхояш 233 метр буда давродавраш кариб 1км мебошад.

мондаст халос.
Асроромезии нимқоматаи инсонии Сфинкс – дар замони фиръавн Хафрен сохта шудааст.
Сфинкс дар замони мо

Ҷойгиршавии Аҳромхо:
Хуфу (Хеопса)
Хафрен
Микерин

милод бо духтари шоҳи Модҳо Амухеан (Амитис) ақди никоҳ баста, уро ба Бобул овард.Навохудоносор барои посдории муҳаббати хеш ба ҳамсараш

Амухеан, барои муъҷизаи бехамтои Бобул- Боги муаллак азм намуд. Ҳазорхо ғуломон аз сохилҳои Руди фурот харсангҳоро кашонида тарҳи кухтеппаеро сохтаанд, ки ба қавли муаррихи юнони Диодор он сатҳи чоркунҷаи нишебру дошта, баландиаш қариб ба 130 м ва масоҳати умумиаш ба 15 ҳазор метри мураббаъ мерасид.

кухи зинатдор як боғи мухташами ба назар овезонро мемонд. Қабатхои поёнии боғ асосан барои қабули мехмонону сафирони хориҷи ва аҳли дарбор буд. Чаро боғи муаллақ то имруз боқи намонд. Соли 539 то милод Куруши Кабир Бобулро запт карда баъдан Искандар Мақдуни, Селевкиён дар натичаи ҷангҳои пай дар пай ин боғи овозадор ба хок яксон шуд.

дар шаҳри зебоманзари Эфес (Туркияи имруза) воқеъ буд. Эфес дар асри V то милод дар соҳили баҳри Эгей бунёд гардида , чун калонтарин ва зеботарин шаҳри Осиёи хурд шуҳрат дошт.

Маъбади Артемида

маъбаде бунёд кунанд, ки дар олам назир надошта бошад ва сохтани маъбадро ба меъмори боистеъдод Херсифрон фармуданд.У шахси доро буд дар охири умраш сармеъмори маъбад ва чонишини худ писараш Метагенро таин кард. Баъд аз гузашти Метаген меъморони сохибтачриба Деметрий ва Пеоний сохтмони маъбади Артемидаро ба анчом расониданд.

Соли 550 то милод, яъне баъди 120 соли мехнату захмат, сохтмони бинои маъбади Артемида анчом ёфт, ки умри чандин хазор меъморону хунармандон дар бунёди он сарф гардидааст. Ин маъбад бо мармари cафед рукаш шуда, руи баландии силсилазинахо дар масохати 110х55 м мураббаъ бунёд гардида буд ва бо санъати меъмории худ бинандаро ба хайрат меовард. Дар бунёди маъбад 127 сутуну шохсутунхои cафед саф баста буданд, ки баландии онхо ба 18 м ва кутри асосашон ба 1,6-1,8 м мерасид. Аз дур дар зери равшании офтоб маъбади Артемидаро дида, одамон онро муъчизаи cафед мегуфтанд.

тарафи Геростат ном шахсе оташ зада шуд.
Вале меъмори машхур Хейрократ 36 шохсутуни онро аз нав сохта, накшу нигори маъбадро баркарор кард. Бори дуввум, дар соли 263 милоди кабоили тундхуи готхо шахри Эфесро забт намуда, Маъбади Артемидаро саросар горат ва аз чахолати дини хайкалу мучассамахо ва осори санъати нафисаи маъбадро хароб намуданд. Нихоят, Туркхои Усмони дар асри xv ба ин сарзамин рох ёфта, бокимондаи Маъбади Артемидаро аз байн бурданд. Аз Маъбади Артемида то ахди мо шикаспорахои шохсутуну хайкалхо боки мондаасту халос.  

Ин танга аз шахри Эфес ёфта шуда ба асри III то милод мансуб, буда аз шакли берунии Маъбади Артемида шаходат медихад.

шарофати у хар гуна чашнхоро тачлил мекарданд. Аввалин бозии олимпи соли 776 то милод гузаронида шуда баъдан чор сол пас 1 маротиба гузаронида мешуд, ки то хол бозии олимпии гузаронида мешавад.

Ба хотири маъбад мучассамаи бузурге сохтанд. Андозаи тарафхои маъбади Зевс 64х28 м буда, 34 шохсутуни бист- метра онро аз як тараф нигох медошт. Сохтани мучассамаи кариб бистметраи Зевс барои ин маъбад чой дошт, бар души хайкалтароши бузурги юнони Фидий вогузор шуд. Ин муъчиза бо номи Фидийро машхур аст

руи тахт нишаста, дар кафи дасти рост хайкали олиха Никаро медошт. Дасти чапи Зевс дар такяи асои бузург, ки куббааш сари укобро мемонд, карор дошта дар пеши пояш ду шер хуфта буданд. Перохани тиллорангаш аз тан лагжида, руи зонувонаш мехобид. Сар, пайкар,андом дасту по ва узвхои урёни тани Зевс ва Ника аз Устухони Фил ва либосу точи зарандуд пойафзол ва дигар лавозимоташ аз тиллои холис буд. Тахти Зевс аз чуби обнус, устухони фил ва сангхои гаронбахову тилло тахияву хотамкори шуда буд.

Тарафи пушти тангаи элинни мучассамаи Зевс тасвир шудааст.

Баъди анчоми мучассама соли 435 то милод ин ёдгори муддати 800 сол бузургтарин муъчизаи олам ба хисоб мерафт.

пойдор буд. Дар ибтидои асри v милоди Кайсари Руми Шарки (Византия) Феодосийи II Афинаро забт карда, амр дод, ки тамоми маъбадхои Олимпро чун кадамчои хилофи дини насрони оташ зананд ва харобу валангор намоянд. Дар касри кайсар барои мучассамаи Зевс иморати хоссае бино карданд, ки гайри шох касе онро намедид. Рузе касри кайсар оташ гирифт ва муъчизаи панчуми олам мучассамаи Зевс низ саросар сухта аз он чизе боки намонд.

Аз ин ёдгории бузург имруз
ба мо чи боки мондааст.

IV то милод дар Галикарнас сохта шудааст. Мавсол ҳокими кария буд, ки солҳои 70- уми асри IV пеш аз милод мавқеашро дар бахри миёназамин устувор намуд ва баъдан аз тобеяти шоҳи Ҳахоманишиён Ҳушоёршоҳ баромада, ҳокими мустақили Кария гардид. Мавсол пойтахти худро аз шаҳри Милос ба Галикарнас кучонида, қарор медихад, ки дар он ҷо барои худ ва ҳамсараш Артемисия оромгоҳ бисозад ва бехтарин меъморони юнони Сатир ва Пифий барои бунёди оромгоҳ ҷалб карда шуданд. Пас аз вафоти Мавсол дар соли 354 то милод шоҳбону Артемисия сохтмони оромгоҳро идома дод ва бо гузашти солҳо оромгоҳи муъҷизавие сохта шуд.

Бостоншиносон ҳисоб мекунад, ки ин муҷассамаи бузурге, ки дар натиҷаи кофтукобе ба даст омада ва аз шоҳи будани Мавсол шаҳодат медиҳад.

Ин муҷассамаи бузургро бошад ба малика Артемизия мансуб медонанд.

мағрибро ба тимсоли муъҷизавиаш ба ҳайрат меафканд. Ибтидои асри ХV ҳангоми тохтутози аҳли салиб Оромгоҳи Мавсол сахт осеб дид. Муътакидони равияи нави дини насрони дар харобаҳои шаҳри Галикарнас ба бунёди қалъаи устувору дастнораси Пётр пардохтанд ва шоҳсутуну ҳайкалҳои гаронбаҳои оромгоҳи Мавсолро шикаставу канда ба сифати масолеҳи сохтмон ба кор бурданд.Оромгоҳ саросар гирифтори харобию ғорати насрониён гардид. Соли 1522 Туркҳои Усмони мавқеи салибдоронро танг карда, хам қалъаи Пётр ва хам боқимондаи Оромгоҳро аз байн бурданд.

Муҷассамаи шер – яке аз ганҷинаи Оромгоҳ, ки ҳоло дар осорхонаи Британияи Кабир қарор дорад.

Муҷассамаи асп
дар болои оромгоҳ

самти шаҳр чор тарафи бо шоҳсутунхо ороёфтааш диққати ҳар бинандаро ба худ мекашид. Дар души ҳирам аз чаҳор тараф сиву шаш сутуни сафеди мармарин қад афрохта буд, ки бори сакфи ҳирамшаклро мебардоштанд. Дар болои бом як аробаи дучархае устувор буд, ки кутри чарххояш ба 3,8 м мерасид ва чор аспи бадҳашмаш бо тамоми ҳасти метохтанд..Ҷои савор холи буд ва ин рамзи онро дошт, ки сохиби он ароба дигар дар кайди хаёт нест. Баландии оромгох ба 46 м мерасад ва масохати дарозиву бараш 77,5х66 м буд. Дар дохили оромгоҳ дар миёни шонздах сутун муҷассамаи Мавсол ва Артемисия сохта шуда, ки андозаашон аз пайкари одами ду баробар бузургтар буд.

Тасвири порчаи Мавсол ва ҷанги юнониён бо занҳои ҷангчӯёни, қабилаи амазонка..

Дар соли 1857 ҳамаи бозёфтхо ба музей Британия ба шаҳри Лондон фиристода шуда буд. Дар солхои охир ҳафриётхои нав гузаронида шуда ҳоло дар ҳамин мавзеъ дар Бодрум чанд то санг боқи мондаасту халос.

фасли сол халиҷҳои он пур аз киштиҳои тиҷоратии кишварҳои дуру наздик мешуданд. Сулҳу созиши ногаҳони барои сокинони Родос як пирузии бузург ҳисоб мешуд. Зеро созишномаи ба имзорасида сохиб ихтиёрии ҷазираи Родосро эътироф мекард. Сокинони Родос азм намуданд, ки ба шарафи ин ғалабаи бузург ҳайкали азиму беамсоли худои офтоб- Гелиосро бунёд намоянд. Соли 301 пеш аз милод сохтани ҳайкалро ба шогирди Лисип ва хайкалтароши машхур- Ҳорес супурданд ва қарор карданд, ки баландии ҳайкал зиёда аз 70 оринч (36м) шуда, онро Колос, яъне ҳомии шахр биноманд.

Ҳайкалтарош Ҳорес ба усули нав ру оварда, аввал тарҳи муҷассамаро баробари кади инсон ва офаридани ҳар як узви баданро аз лиҳози бандубасти меъмори муқаррар намуд. Ҳорес баъди устувор намудани қолаби пойхои муҷассама ба давродаври он хок кашонида, теппачаи сунъиеро падид овард. Ба хотири осеб надидани ҳайкал гирди колабро тахтабанди намуда, сипас бо хок мебардоштанду аз баланди маводди гудохтаро мерехтанд. Пас аз дувоздах сол, тақрибан соли 288 пеш аз милод сохтани муҷассамаи Колоси Родоси ба поён расид. Ба қавли Плиний ангушти кучаки муҷассама ба назар аз як ҳайкали мукаррари бузургтар менамудааст.

то милод бар асари заминларза ва оташфишонии вулкан муҷассамаи Колоси Родоси аз такони мудҳиши ногаҳони ба замин афтод ва дубора эҳё намудани ин муъҷизаи беназир ба касе муяссар нагашт. Шикастапораҳои муҷассамаи Колоси Родоси дар майдони Дигма боз тақрибан 1200 сол хобида, бо шукуҳу шаҳомати худ ҳазорон мухлисони осори атикаро мафтун мекард. Соли 997 милоди арабҳо ҷазираи Родосро забт намуда, шикастапораҳои ин муҷассамаро ба як тоҷири судчуй фурухтанд. Ин тоҷир ба хотири об кардани физилоти ҳайкал, онро буридаю шикаста ба 900 уштур бор кард ва ба самти номаълуме бурд. Бо ҳамин охирин порахои муҷассамаи Колоси Родоси- яке аз Ҳафт муъҷизаи дунёи қадим беному нишонгардид.

Искандари Мақдуни буд баъди марги у оғоз ёфтааст. Манора дуртар аз Искандария дар ҷазирачаи Фарос бо мақсади таъмини бехатарии ҳаракати киштиҳо сохта шуд. Бурҷи Искандария мебоист аз тамоми манораҳои олам балантару зеботар буда, чун рамзи шаҳри нав бунёд дар таърих мемонд. Бунёди бурҷро меъмори бузург Сострати Книди ба ухда дошт, ки соли 285 то милод ба сохтмони Бурчи Искандария шуруъ карда, онро дар давоми панҷ сол ба наҷом расонд. Бурчи Искандария қариб 18 аср барҷо буд.
.

Баландии умумии бурҷ бештар аз 160 м буда, се қабат дошт. Ҳар се қабати бурҷ дар рӯи қалъаи мустаҳкаме сохта шуда буд, ки он ҳамчун пойдевори баҳри ва истеҳкоми мудофиави хидмат мекард Дар қалъа дастаи кофии сарбозон, силоҳҳои ҷанги манчанику таҷҳизоти мудофиави, захираи афзуни хурокаву оби нушоки нигоҳ медоштанд, то дар ҳар лаҳзаи муҳосираи нобаҳангоми ҷазира сокинони бурҷ истодагари карда тавонанд.

Тангаи Римии, ки тасвири Бурҷ омадааст.
Имруз калимаи "фарос" бо бисёр забонхо маънои бурҷро мефаҳмонад.

бино ёфта, ғафсии девораш ба 8 м мерасид. Дар кабати дуюми бурҷ аз тахтасангҳои мармари сафед бунёд шуда, баландиаш 45 м ва қутри асосаш тақрибан 18 м меомад. Қабати сеюми устувонашакли бурҷ ба сифати пойдевори 8 сутуни хоросангии назаррабо хидмат мекард,ки болои он онҳо гумбазе барқарор буд.

Бо дасисаи Қайсари Рум халифа Валид бо умеди ёфтани хазинаи ниҳонии Искандари Мақдуни аз қабати деворҳои манора қисми болоии бурҷро хароб мекунад. Хангоми рабудани оинаҳои нафис муҷассамаҳои мураккабсохт ва харобкардани кисми деворҳои бурч халифа пай бурд, ки ба доми харифи зирак афтодааст. Вале баъди ин харобсози дубора барқарор кардани Бурҷи Искандария имкон надошт. Бокимондаҳои девори манора то асри ХVI вайрону валангор меистод,ки харобҳояш ҳамаги 30 м баланди дошт. Дертар ба ҷои бурҷ Туркҳои Усмони истеҳкоми баҳри сохтанд. Ҳоло қалъаи ҷазираи Фарос ба қароргоҳи киштиҳои ҳарбии Миср табдил ёфтааст..

муъҷизаи устувор кабул шуда буд, боз муъҷизаи нав дохил шудан. Ба монанди расадхонаи Стоунхенч, ки аз дигар муъҷизаҳои антиқа ягон ками надорад..
Ҳаштум муъҷизаҳои оламро, ки ба монанди Бурчи Эйфел дар Париж, маъбади София Константинопол, Палмир, ва маъбади Васили Блаженно ва ғайраҳо қайд шуданд …
Ҳамаи офаридаҳои инсоният муттаҳидии афкори моро нишон медиҳад: онхо дар ҳокимияти,муд қарор надоранд.

Витрувий М.П. Десять книг об архитектуре. М., 1936.“Детская энциклопедия”, т. 8, 1968
Замаровский В. Путешествие к семи чудесам света. М.1984
Колпинский Ю.Д. Великое наследие античной Эллады и его значение для современности. М., 1988
Лурье С. Я. Очерки по истории античной науки. Л., 1947
Можейко И. “7 из 37 чудес”, 1983.
Нейхардт А. А., Шишова И. А. Семь чудес древнего мира. Л., 1966
Чудеса света. Энциклопедия. Е.Григорьев, Е.Гуглина, - М.Росмен,2001
Манъбахои Интернетӣ:
http://www.4ygeca.com/links.html
http://www.impression.ru/egypt/history-pyramid/history-pyramid-96.html
http://hackmoney.com.ru/default.html