Слайд 1Үй тапсырмасын қайталау.
«Уақыт намалық кенет сайысы».
І топ
Слайд 2Патша өкіметі ____жылы қазақтардан ___мил га шұрайлы жерлерін тартып алды.
____ жылы ___млн десятина жер тартып алды.
____ жыл __маусымда патшаның жарлығы шықты.
Жарлық бойынша «___ жас аралығындағы ер адамдар тыл жұмысына шақырылды»
Түркістан мен Қазақстанан ____ мың адам алу көзделді.
Слайд 3
Патша өкіметі 1916 жылы қазақтардан 40 млн га шұрайлы жерлерін тартып
алды.
1917 жылы 45 мил десятина жер тартып алды,
1916жыл 25 маусымда патшаның жарлығы шықты.
Жарлық бойынша «19-43 жас аралығындағы ер адамдар тыл жұмысына шақырылды»
Түркістан мен Қазақстанан 500 мың адам алу көзделді.
Слайд 4
___ ж ___ шілде Курапаткин Түркістан генерал- губернаторы болып тағайындалды.
___
жыл ___ тамызда ___ мыңнан астам көтерісшілер Қарқара жәрмеңкесін басып алды.
___ жылы қыркүйек А.Иманов көтерісшілерден жасақ құрып әскери өнерге үйретті, қару құюуды ұйымдастырды.
___ ж көтеріліс кезенде қазақтар жарты млн кеміді.
___ жылы көтеріліс кезінде Қытайға көшіп кеткен қазақтардың саны – ___ мың
Слайд 5
1916ж 20 шілде Курапаткин Түркістан генерал- губернаторы болып тағайындалды.
1916 жыл
11 тамызда 5 мыңнан астам көтерісшілер Қарқара жәрмеңкесін басып алды.
1916 жылы қыркүйек А.Иманов көтерісшілерден жасақ құрып әскери өнерге үйретті, қару
құюуды ұйымдастырды.
1916 жылы көтеріліс кезенде қазақтар жарты млн кеміді.
1916 жылы көтеріліс кезінде Қытайға көшіп кеткен қазақтардың саны – 238 мың
Слайд 6
____ жыл _қыркүйек Бекболатты Боралдай асуында дарға асты.
____ жыл
қазан – Жетісу көтерілісі талқандалды.
Жетісу губерниясы ____ шаруашылыққа кеміді.
____ жыл __қазан Амангелді басшылығымен ___ көтерілісші Торғай қаласын қоршады.
____ жыл Торғай көтерілісі талқандалды.
Слайд 7
1916 жыл 9 қыркүйек Бекболатты Боралдай асуында дарға асты.
1916
жыл қазан – Жетісу көтерілісі талқандалды.
Жетісу губерниясы 53000 шаруашылыққа кеміді.
1916 жыл 22 қазан Амангелді басшылығымен 15000 көтерілісші Торғай қаласын қоршады.
1917 жыл Торғай көтерілісі талқандалды.
Слайд 9
____ жыл __қазанда Петрогратта төңкеріс болып, бейлік кеңестердің қолына көшті.
___
ж ___ қазан Перовскіде кеңес үкіметі орнады.
___ жылы __қарашада Әулиеатада кеңес үкіметі орнады.
___ жылы __ наурызда Вернида кеңес үкіметі орнады.
____жылы __мамырда Суландыру жұмыстарына 50 млн сом қаржы бөлу туралы декрет шықты.
Слайд 10
1917 жыл 25 қазанда Петрогратта төңкеріс болып, бейлік кеңестердің қолына көшті.
1917 ж 30 қазан Перовскіде кеңес үкіметі орнады.
1917 жылы 6 қарашада Әулиеатада кеңес үкіметі орнады.
1918 жылы 2,3 наурызда Вернида кеңес үкіметі орнады.
1918 жылы 17 мамырда Суландыру жұмыстарына 50 млн сом қаржы бөлу туралы декрет шықты.
Слайд 11
____ наурыз, сәуір Орынборда Кеңестердің Торғай облыстық съезінде Қызыл Армияда
бөлімдерін құру туралы шешім қабылдады.
____ жыл қазақ депутатарының Ақмола уездік съезінде Алаш орда автономиясын теріске шығарған теріске шығарған шешім қабылдады.
____ жылы ___ сәуір ___мамыр Ташкентте Түркістан өлкесінің кеңестерінің төтенше 5 съезі болды.
____ жылы ____қарашада Ферғана қандығының бұрынғы астанасы Қоқан қаласында Бүкіл Түркістандық 4 съезі ашылды.
____ жыл мамырда мұсылмандардың Бүкілресейлік съезі өтті.
Слайд 12
1918 наурыз, сәуір Орынборда Кеңестердің Торғай облыстық съезінде Қызыл Армияда
бөлімдерін құру туралы шешім қабылдады.
1918 жыл қазақ депутатарының Ақмола уездік съезінде Алаш орда автономиясын теріске шығарған теріске шығарған шешім қабылдады.
1918 жылы 20 сәуір 1 мамыр ташкентте Түркістан өлкесінің кеңестерінің төтенше 5 съезі болды.
1917 жылы 22 қарашада Ферғана қандығының бұрынғы астанасы Қоқан қаласында Бүкіл Түркістандық 4 съезі ашылды.
1917 жыл мамырда мұсылмандардың Бүкілресейлік съезі өтті.
Слайд 13
____ жылы қаңтар Өскемен, Павлодар кеңес үкіметі орнады.
____ жылы көктемде
Екібастұз, Қарағанды, Ембі, Спасск, кәсіпорныдарын мемлекет қарамағына алу туралы декрет шықты.
____ жылы наурызда Қазақ газеті жабылды.
____ жылы Әулеиеата, Меркеде «Жас қазақ» ұйымы құрылды.
____ ж 5 -13 желтоқсан аралығында Орынборда ІІ –ші жалпы қазақ съезі ашылды.
Слайд 14
1918 жылы қаңтар Өскемен, Павлодар кеңес үкіметі орнады.
1918 жылы көктемде
Екібастұз, Қарағанды, Ембі, Спасск, кәсіпорныдарын мемлекет қарамағына алу туралы декрет шықты.
1918 жылы наурызда Қазақ газеті жабылды.
1917 жылы Әулеиеата, Меркеде «Жас қазақ» ұйымы құрылды.
1917 ж 5 -13 желтоқсан аралығында Орынборда ІІ –ші жалпы қазақ съезі ашылды
Слайд 15ХХІ ғасырдағы дамыған ел
Белсенді
Білімді
Денсаулығы мықты азаматтар.
Слайд 16Есепті шығарыңдар
2162-(1708-1464)=
13 440 : (96-89)=
Слайд 17 Есептің жауабы.
2162-(1708-1464)=
1708-1464=244
2162-244=
13 440 : (96-89)=
96-89=7
13 440: 7 =
Слайд 181918-1920 ж.ж
Қазақстандағы
азамат соғысы
Слайд 19Азамат соғысы - мемлекет ішінде билік үшін ел азаматтарының
өзара
соғысы.
Слайд 281917 ж. қазан-қараша – Перовскіде, Әулиеатада, Шымкентте, Орынборда кеңес үкіметі орнады.
1917 ж. 14 қараша
– Орынборда Әскери-төңкерістік комитеттің құрылып қаладағы бүкіл өкімет билігінің өзіне көшкендігін жариялауы.
1917 ж. 20 қараша – РКФСР Халық Комиссарлары Кеңесінің «Россия мен Шығыстың барлық мұсылман еңбекшілеріне» үндеуін қабылдауы.
1917 ж. қараша-желтоқсан – Петропавлда, Оралда, Қостанайда, Ақмолада Кеңес үкіметі орнады.
1918 ж. қаңтар-наурызда – Ақтөбеде, Павлодарда, Семейде, Верныйда Кеңес үкіметі орнады.
1918 ж. 14 мамыр – РКФСР Халық Комиссарлары Кеңесінің Ә. Жанкелдинді Дала өлкесінің төтенше комиссары етіп тағайындауы.
1918 ж. 20 шілде-11 қараша – Мәскеуден Ақтөбе майданына қару-жарақ пен оқ-дәрі жеткізу жөніндегі Ә. Жанкелдиннің экспедициясы.
Күнтізбе
Слайд 291918 ж. 10 қыркүйек-1919 ж. 14 қазан – Черкасск ерлік қорғанысы.
1919 ж. 22 қаңтар – Қызыл Армияның
Орынборды азат етуі, Түркістанның еліміздің орталығымен төте байланысын қалпына келтірілуі. Ақтөбе майданының жойылуы.
1919 ж. 24 көкек-11 шілде – Оралдың ерлік қорғанысы.
1919 ж. 16 маусым – В. И. Лениннің Орал қаласының қаһарман қорғаушыларына жолдаған құттықтау телеграммасы.
1919 ж. 10 шілде – РКФСР Халық Комиссарлары Кеңесінің «Қырғыз өлкесін басқару жөніндегі Төңкерістік комитет туралы» В. И. Ленин қол қойған декреті.
1919 ж. 11 шілде – 25-ші Чапаев дивизиясының Орал қаласын азат етуі.
1919 ж. 19 тамыз – Қызыл Армияның Қостанайды азат етуі.
Слайд 301919 ж. 30 қазан – Қызыл Армияның Петропавлды азат етуі.
1919 ж. 12 қараша – Қызыл
Армияның Көкшетауды азат етуі.
1919 ж. 26 қараша – Қызыл Армияның Атбасар мен Ақмоланы азат етуі.
1919ж. 30 қараша – Қызыл Армияның Павлодарды азат етуі.
1920 ж. 26 тамыз – Бүкілроссиялық Орталық Атқару Комитеті мен РКФСР Халық комиссарлары Кеңесінің В. И. Ленин мен М. И. Калинин қол қойған «Автономиялық Қырғыз (Қазақ) Кеңес Социалистік Республикасын құру туралы» декреті.
1920 ж. 4–12 қазан – Қазақ АКСР Кеңестерінің бірінші съезі.
Слайд 311. Атаман Дутов Орынборды қашан басып алды?
б) 1918 жылы маусымда
2. 1918
жылы Жетісу майданына жіберілді:
а) Атаман Анненков дивизиясы
3. Әскери коммунизм саясаты жылдары еңбек салығы қандай жұмыстарға енгізілді?
а) Жол салу, жүк тасу жұмыстарына
4. 1920 жылы мамырда армияға шақырылған азаматтардың жасы:
с)19–35 жас
5. Қазақ атты әскер бригадасы саяси бөлімнің меңгерушісі қызметін атқарған қайраткер:
б) Б. Қаратаев
6. Ақтөбе майданы қашан ашылды?
д)1919 жылы қыркүйек
7. Анненков тобының 250 тұрғынды азаппен өлтірген қоныс:
а) Подгорное
8. Черкасск қорғанысының тарихи маңызы:
с) Сібір мен Орта Азия контрреволюциясының бірігуіне жол бермеді
9. Атбасар уезінің Мариновка қонысындағы партизан командирі:
д) Н. М. Ирченко
10. Орал мен Орынбор облыстарын азат етуді қай майданға жүктеді?
д) Түркістан майданы
Слайд 321. Солтүстік Жетісу майданы қашан жойылды?
а) 1920 жылы наурыз
2.1920 жылы Қазақ
АКСР-дегі халық саны:
с) 5 млн -ға жетті
3. Жетісу және Петропавл- Көкшетау темір жолдарының маңызы:
д) Елдің ашыққан облыстарының халқын астықпен қамтамасыз ету
4. Солтүстік Жетісуда Кеңес өкіметін орнатуда үлкен рөл атқарған шайқас:
б) Черкасск қорғанысы
5. Алаш зиялыларын Кеңес өкіметі жағына шақырған ағартушы, гуманист:
б) А. Байтұрсынов
6. Азық- түлік салғыртығы қашан енгізіледі?
а) 1919 жылы қаңтар
7. Қырғыз (Қазақ) АКСР-і Орталық Атқару комитетінің төрағасы:
д) С. Мендешев
8. Алашорданы тарату туралы шешім қашан қабылданды?
б) 1920 жылы 9 наурыз
9. Әскери коммуниз саясатының негізгі белгілері:
с) Берілген жауаптардың бәрі дұрыс
10. Черкасск қорғанысының партизандары неше ай бойы тойтарыс берді?
а) 13 ай
Слайд 33Т а р и х и х р о н
и к а
Азамат соғысының басталуы
1918 жылы мамырда Чехославак корпусының бүлігі басталды. Антанта империалистерінің қолдауымен бұл бүлік ең алдымен Солтүстік-Шығыс Қазақстанда басталды.
1919 жылы 31 мамырда Петропавлды ақ гвардишылар басып алды. Сондай-ақ ақ гвардияшылар маусымда Ақмола мен Павлодарды, Семей мен Көкшетауды, Омбы мен Қостанайды басып алады.
Алашорда үкіметі ақ гвардияшылардың Кеңес өкіметіне қарсы интервенциясын қолдап, қарулы интервенцияға қосылды.
Контрреволюцияға Антанта империалистері көп көмек көрсетті. Мысалы, АҚШ Колчак армиясына түрлі қару-жарақ, Англия 200 мыңдай әскерге қару-жарақ және киім берді.
1918 жылы 29 наурызда ақ гвардияшылар Орал қаласын басып алды.
1918 жылдың аяғына қарай Колчактың басқаруындағы Анненков дивизиясы Жетісу жеріне басып кірді.
Слайд 34Т а р и х и т ұ л ғ
а л а р
Бақытжан Қаратаев(1860-1934 ж.ж)
Әліби Жангелдин (1884-1953ж.ж)
Амангелді Иманов(1873-1919ж.ж)
Тухачевский(1893-1937ж.ж)
Анненков Иван Александрович(1802-1887ж.ж)
Алекса́ндр Ильи́ч Ду́тов (1879-1921ж.ж.)
Слайд 35Қоғам қайраткері, заңгер, ағартушы-демократ Қаратаев Бақытжан Бейсәліұлы 1860 жылы Қаратөбе ауданы,
Ақбақай ауылында дүниеге келген. Орынбор гимназиясын бітіргеннен кейін Санкт-Петербург университетінің заң факультетіне түседі. 1890 жылы оны 2-дәрежелі алтын медальмен үздік бітіреді. Петербургта, Кутаисида, Орынборда тергеуші болып істейді. 1897 жылдан Оралда, Қаратөбеде, Жымпитыда адвокат болды. 1907 жылы 2-Мемлекеттік Думаға кадеттер тобынан Орал облысынан депутат болып қатысып, жер-су мәселесі бойынша қазақ халқының мүддесін қорғап сөз сөйлеген. Ол өзін большевиктер партиясының қатарындамын деп есептеді.
1907-16 жылдары ағартушылық жұмыстармен айналысып, «Қазақстан» газетін, «Айқап» журналын шығаруға көмектеседі. 1918 жылы облыстық атқару комитетінің мүшелігіне сайланды. 1918 жылы наурызда «әскери үкімет» бүлік ұйымдастырып, облыстық кеңес мүшелерін, (ішінде Қаратаевта бар) тұтқынға алды.
1919 жылы 24 қаңтарда Чапаев дивизиясы босатып, кейін ол Орал облыстық ревкомының құрамында ұлттар коллегиясын басқарды. 1919 жылы 24 шілдеде Бақытжан Қаратаев Қазәсревкомның мүшелігіне тағайындалды. 1920 жылы 4-12 қазанда Орынборда өткен Кеңестердің Бүкілқазақстандық 1-сьезіне делегат болды. Мұнда қабылдаған Қазақ АКСР-і еңбекшілерінің құқығы туралы декларацияның жобасын дайындауға қатысқан. ҚазақАКСР-інің заң комиссары болды. Кеңестердің 2-Бүкілқазақстандық сьезіне де делегат болып қатысты.
Қаратаев Бақытжан
(1860-1934)
Слайд 36ЖАНГЕЛДИН ӘЛІБИ ТОҒЖАНҰЛЫ (1884-1953 ж.)
Мемлекет қайраткері, Торғайдағы кәсіптік училищеде, Қостанайдағы екі
сыныптық орыс-қазақ училищесінде оқыған. 1903 ж. Орынбордағы діни училищені бітіріп, Қазандағы мұғалімдер семинариясында екі жыл окыған соң, 1905 жылғы революцияға қатысты деген айыппен оқудан шығарылады. Сол жылы Мәскеудегі діни академияға оқуға түсіп, 1906 ж. «сенімсіз студент» деп танылып, академиядан қуылган. 1909-1912 ж. шет ел халықтарының тұрмыс-салтымен танысуды (кейбір деректерде діни уағыздарды насихаттауды) мақсат еткен Ж. Еуропа, Африка, Таяу Шығыс, Азия елдерін жаяу аралап, 1913 ж. Жапония арқылы туған жерге оралады. Ел аралап, киноаппаратпен шет ел халықтарының өмірі мен тұрмысына байланысты фильмдер көрсетіп, жергілікті халықтың саяси сауатын көтеруге ыкпал етті.
Слайд 37Аманкелді Үдербайұлы Иманов (03.04.1873 -18.5.1919) — қазақ халқының батыры. Қазақстанда 1916
жылы өріс алған Ұлт-азаттық көтерілістің басшысы. Торғай уезі Қайдауыл болысының 3-ауылында кедей шаруа отбасында туған. 1918 жылдан Компартия мүшесі.
7 жасында әкесі, одан 5 жыл кейін шешесі қайтыс болып, жастайынан жетім қалады. Ауқатты адамдарға жалға тұрып жүріп, еңбекші халықтың тартқан қайғы-қасіретін, ауыр тұрмысын көреді. Оның бойында самодержавиеге, қоғамда тереңдеп кеткен әлеуметтік теңсіздік пен езгіге деген өшпенділік осы кезден-ақ қалыптаса бастады. Байқоңыр көмір кенінде темір ұстасы болған жылдары орыс жұмысшыларымен араласып, таптық сана-сезімі оянады. 1905-1907 жылдары орыстың 1-революциясының азаттық идеясы ықпалымен шаруалардың байларға қарсы қарулы күресіне қатысады. Социал-демократтардың жергілікті жердегі большевиктер тобымен тығыз байланыс жасап, шаруалар бұқарасының ұлт-азаттық күресін басқарушы ретінде бүкіл Торғай даласына атағы жайылды. 1896-1908 жылдары патша өкіметі оны "сенімсіз" адам деп тауып, бірнеше рет түрмеге отырғызды.
Слайд 39Анненков Иван Александрович(1802-1887ж.ж)
Слайд 40Александр Ильиич Дутов
(1879 -1921ж.ж.)
Слайд 41Ақжайықтың тарихи тұлғасы Чапаев Василий Иванұлы
1887 жылы Қазан губерниясының Чебоксары уезіне
қараты Будайки деревниясында дүниеге келген. Бірінші дүниежүзілік соғысқа қатысып, 4 мәрте Георгиев кресімен марапатталған. 1917 жылы запастағы 138 – жаяу әскер полкінің командирі болған.
Слайд 42Михаи́л Васи́льевич Фру́нзе
21 қаңтар 1885- 31 қазан1925 ж.ж
Слайд 49Өз-өзіңді тексер.
Азамат соғысы және революция.
Интервенция мен азамат соғысының басталуы.
1.
Атаман Дутов Орынборды қашан басып алды?
2. 1918 жылы Жетісу майданына жіберілді.
3. Әскери коммунизм саясаты жылдары еңбек салығы қандай жұмыстарға енгізілді?
4. 1920 жылы мамырда армияға шақырылған азаматтардың жасы:
5. Қазақ атты әскер бригадасы саяси бөлімнің меңгерушісі қызметін атқарған қайраткер:
6. Ақтөбе майданы қашан ашылды?
7. Анненков тобының 250 тұрғынды азаппен өлтірген қоныс:
8. Черкасск қорғанысының тарихи маңызы:
9. Атбасар уезінің Мариновка қонысындағы партизан командирі:
10. Орал мен Орынбор облыстарын азат етуді қай майданға жүктеді?
Слайд 50Ж а уа п т а р ы :
Азамат соғысы және
революция. Интервенция мен азамат соғысының басталуы.
1. Атаман Дутов Орынборды қашан басып алды?
б) 1918 жылы маусымда
2. 1918 жылы Жетісу майданына жіберілді:
а) Атаман Анненков дивизиясы
3. Әскери коммунизм саясаты жылдары еңбек салығы қандай жұмыстарға енгізілді?
а) Жол салу, жүк тасу жұмыстарына
4. 1920 жылы мамырда армияға шақырылған азаматтардың жасы:
с)19–35 жас
5. Қазақ атты әскер бригадасы саяси бөлімнің меңгерушісі қызметін атқарған қайраткер:
б) Б. Қаратаев
6. Ақтөбе майданы қашан ашылды?
д)1919 жылы қыркүйек
7. Анненков тобының 250 тұрғынды азаппен өлтірген қоныс:
а) Подгорное
8. Черкасск қорғанысының тарихи маңызы:
с) Сібір мен Орта Азия контрреволюциясының бірігуіне жол бермеді
9. Атбасар уезінің Мариновка қонысындағы партизан командирі:
д) Н. М. Ирченко
10. Орал мен Орынбор облыстарын азат етуді қай майданға жүктеді?
д) Түркістан майданы
Слайд 51Азамат соғысы және революция.
1. Солтүстік Жетісу майданы қашан жойылды?
2.1920 жылы
Қазақ АКСР-дегі халық саны:
3. Жетісу және Петропавл- Көкшетау темір жолдарының маңызы:
4. Солтүстік Жетісуда Кеңес өкіметін орнатуда үлкен рөл атқарған шайқас:
5. Алаш зиялыларын Кеңес өкіметі жағына шақырған ағартушы, гуманист:
6. Азық- түлік салғыртығы қашан енгізіледі?
7. Қырғыз (Қазақ) АКСР-і Орталық Атқару комитетінің төрағасы:
8. Алашорданы тарату туралы шешім қашан қабылданды?
9. Әскери коммуниз саясатының негізгі белгілері:
10. Черкасск қорғанысының партизандары неше ай бойы тойтарыс берді?
Слайд 52Ж а уа п т а р ы :
Азамат соғысы және
революция.
1. Солтүстік Жетісу майданы қашан жойылды?
а) 1920 жылы наурыз
2.1920 жылы Қазақ АКСР-дегі халық саны:
с) 5 млн -ға жетті
3. Жетісу және Петропавл- Көкшетау темір жолдарының маңызы:
д) Елдің ашыққан облыстарының халқын астықпен қамтамасыз ету
4. Солтүстік Жетісуда Кеңес өкіметін орнатуда үлкен рөл атқарған шайқас:
б) Черкасск қорғанысы
5. Алаш зиялыларын Кеңес өкіметі жағына шақырған ағартушы, гуманист:
б) А. Байтұрсынов
6. Азық- түлік салғыртығы қашан енгізіледі?
а) 1919 жылы қаңтар
7. Қырғыз (Қазақ) АКСР-і Орталық Атқару комитетінің төрағасы:
д) С. Мендешев
8. Алашорданы тарату туралы шешім қашан қабылданды?
б) 1920 жылы 9 наурыз
9. Әскери коммуниз саясатының негізгі белгілері:
с) Берілген жауаптардың бәрі дұрыс
10. Черкасск қорғанысының партизандары неше ай бойы тойтарыс берді?
а) 13 ай
Слайд 53Сергіту сәті.
«Миға шабул»
Сурет таратылып беріледі,
суретті дұрыс етіп қойып беру керек.
Слайд 548 млн адам қаза тапты
Мал саны күрт азайды
Қазақ ауылдары жоқшылыққа ұшырады
Азамат
соғысының салдары
Демографиялық жағдай ауыр болды.
Қатыгездік зорлық-зомбылық күшейді.
Үрей мен ертеңгі күнге сенімсіздік туғызды.
Слайд 55Бекіту:
Тұлғалар ерлігі, өмірін айтып беру.....
Оқушы тұлғаның орнына «өзін» қояды....
Менің алдыма қойған
мақсатым ........
Менің болашаққа қосар үлесім......
Менің бүгінгі сабақтан алған әсерім.....