Слайд 1Сабақтың тақырыбы:
Мексика және Орталық Америка елдері
Слайд 2І.Оқушылар жолдаманы ұтып алды.
Төмендегі сұрақтарға дұрыс жауап берілсе ұшақ билеті тегін
беріледі.
1.Белгіленген объектілердің атын тауып картадан көрсет.
А .Орталық Американың географиялық орны
К. Сальвадор.
И. Коста-Рика
Д.Панама
В. Мексиканың географиялық орны.
С. Мехико қаласы
Н. Ла-Пас қаласы
Слайд 3ІІ. Билетті ұтып алып, ұшақпен ең алдымен, Мексикаға жеттік, алдымыздан испандықтар
шығып қарсы алды. Бізге сұрақтар қойды
Ал, біз ол сұрақтарға «иә» немесе «жоқ» деген жауаптар қайтаруымыз керек.
1.Мексиканың астанасы- Ла-Пас
2. Мексиканың ресми тілі-испан тілі
3. Халқы 120 286 655 адам .
4. Мемлекет басшысы — император
5. Валютасы - Мексика доллары
Слайд 5Мексика
Астана - Мехико
Халқы - 120 286 655 адам
Жер көлемі -
1.958.200 km2
Ең биік нүктесі-Пико де Орисабо
(5.636 m)
Ең үлкен көлі — Чапала
Слайд 6Мексика астанасы- Мехико қаласы
Слайд 7 Майя пирамидалары
Көптеген ғасырлар бұрын, Еуропада теңіздің әр жағындағы елдер туралы ешкім ештеңе білмеген кезде, қазіргі Мексиканың (Солтүстік Американың оңтүстігіндегі мемлекет ), сондай-ақ, Орталық Американыңөзге де мемлекеттерінің территориясында қуатты Майя мемлекеті өмір сүрді. Майя халқының ұлы өркениеті б.з.д I ғасырдан басталып, XVI ғ. басына дейін ғұмыр кешті. Майялар үлкен тас үйлер, ғибадатханалар соғып, мақта-матадан тігілген киім киіп , алтын мен мыстан жасалған зергерлік бұйымдармен сәнденді. Майялардың алғашқы тұрақтары шағын ауылдар болды. Уақыт өте келе оларды мемлекет -қалалар ауыстырды. Оларда билеушілер күн кешіп, ғибадатханалар салынып, тарихтың негізгі кезеңдерін мәңгілікке қалдырған жазулар мен суреттер салынған құлпытастар қойылды.
Слайд 8 Кактус (Cactaceae) – қос жарнақтыКактус (Cactaceae) – қос жарнақты көп жылдықКактус (Cactaceae) – қос
жарнақты көп жылдық, шырын сабақты шөптесін өсімдік; әдетте, жуан, етженді, шырынды сабақтары тікенекті, түкті, қылтанақты болады. Кактустың бұтаКактус (Cactaceae) – қос жарнақты көп жылдық, шырын сабақты шөптесін өсімдік; әдетте, жуан, етженді, шырынды сабақтары тікенекті, түкті, қылтанақты болады. Кактустың бұта, ағашКактус (Cactaceae) – қос жарнақты көп жылдық, шырын сабақты шөптесін өсімдік; әдетте, жуан, етженді, шырынды сабақтары тікенекті, түкті, қылтанақты болады. Кактустың бұта, ағаш, лиана тәріздес түрлері де кездеседі.
Көп жылдар бойы кактустар тек Мексикада өсті. Колумбтың саяхатынан кейін кактус өсімдігі Еуропаға жетті.
Қазіргі уақытта кактус кез келген үйде кездесетін қарапайым өсімдікке айналды.
Слайд 9Ягуар (лат. Panthera onca) – Мысықтәрізділер) – Мысықтәрізділер тұқымдасына жататын жыртқыш сүтқоректі) – Мысықтәрізділер тұқымдасына жататын жыртқыш сүтқоректі. Ягуарлар Мексиканың)
– Мысықтәрізділер тұқымдасына жататын жыртқыш сүтқоректі. Ягуарлар Мексиканың тропиктік) – Мысықтәрізділер тұқымдасына жататын жыртқыш сүтқоректі. Ягуарлар Мексиканың тропиктік және субтропиктік) – Мысықтәрізділер тұқымдасына жататын жыртқыш сүтқоректі. Ягуарлар Мексиканың тропиктік және субтропиктік қалың ормандарында, көбіне өзен бойында, тауларда тараған. Ағашқа жақсы өрмелейді. Дене тұрқы 2 м-дей, құйрығының ұзындығы 75 см, салмағы 68 – 136 кг. Денесінің тұрқы жолбарысқа) – Мысықтәрізділер тұқымдасына жататын жыртқыш сүтқоректі. Ягуарлар Мексиканың тропиктік және субтропиктік қалың ормандарында, көбіне өзен бойында, тауларда тараған. Ағашқа жақсы өрмелейді. Дене тұрқы 2 м-дей, құйрығының ұзындығы 75 см, салмағы 68 – 136 кг. Денесінің тұрқы жолбарысқа ұқсайды; қызғылт сары, жұмсақ түгінде қара дақтар мен сақиналар анық көрінеді. Жыныстық жағынан 3 жылда жетіледі. Тамыз – қыркүйекте мауығып, 100 – 110 күн көтеріп, 2 – 3 бала туады. Кішігірім тұяқты жануарлармен, ұсақ кемірушілер, балықтармен, бақалармен қоректенеді, кейде тасбақаның жұмыртқасын да жейді. Ягуарлар мал шаруашылығына зиян келтіреді. Терісі үшін көп ауланған. Қазір олардың саны өте аз, сондықтан қорғауға алынып, Халықараралық табиғат қорғау одағының “Қызыл кітабына” енгізілген.
Слайд 10Ликвидамбар
Мексикадағы кофенің ерекше түрі. Өзіне тән ерекшелігі үлкен дәндері (астық алып)
және бірегей жұмсақ дәмі болып табылады. Бұл кофенің бай дәмі бар және қышқылдығы айқын.
Слайд 11«Өлілер күні»
«Өлілер күні» – әлемдегі ең танымал мейрамдардың бірі. Оның мақсаты
дүниеден қайтқан адамдарды еске алу. Бұл мерекенің символдары – карамельден жасалған адамның бас сүйегі пішініндегі кәмпиттер мен әйел адам бейнесіндегі әртүрлі костюм киілген қаңқалар. Мейрам қараша айының бірінші күндерінде екі күн бойы жалғасады. Сонымен қатар бұл мерекеде «өлілер наны» атты арнайы нан пісіріліп, карнавал өтіледі.
Слайд 12IV.Біз әр жерге саяхат барысында кедергілерден өтіп отырдық.
Орталық Америка еліне саяхаттау
үшін мына сөздерді дұрыс сәйкестендіруміз керек екен.
"тропиктік жер жаннаты" Ағылшын тілі
Орталық Америкадағы ең ірі мемлекет Орталық Америка
ресми тіл Сальвадор
қыраттар мен таулары ойпат пен жазыққа
ұласатын тропиктік аймақ Испан тілі
ресми қарым қатынас тілі Никарагуа
Слайд 14Орталық Америка – Солтүстік Американың Теуантепек – Солтүстік Американың Теуантепек және Дарьен мойнақтары – Солтүстік Американың Теуантепек және Дарьен мойнақтары аралығындағы қиыр
оңтүстік бөлігі. Тынық мұхит – Солтүстік Американың Теуантепек және Дарьен мойнақтары аралығындағы қиыр оңтүстік бөлігі. Тынық мұхит пен Мексика шығанағы – Солтүстік Американың Теуантепек және Дарьен мойнақтары аралығындағы қиыр оңтүстік бөлігі. Тынық мұхит пен Мексика шығанағы және Кариб теңізі – Солтүстік Американың Теуантепек және Дарьен мойнақтары аралығындағы қиыр оңтүстік бөлігі. Тынық мұхит пен Мексика шығанағы және Кариб теңізі аралығында тропиктік ендікте орналасқан. Ені Юкатан түбегі аумағында 960 км,Панама мойнағында 48 км, ең биік жері Тахумулько тауы (4217 м). Орталық Америкада Мексиканың оңтүстік-шығыс бөлігі, Гватемала, Сальвадор, Гондурас, Никарагуа, Коста-Рика, Панама, Белиз мемлекеттері орналасқан. Басым бөлігінКордильера жүйесіне кіретін орта биіктікті тау белдеуі алып жатыр. Ірі жазық өңірлер Юкатан түбегі мен Москития жағалауында.
Слайд 16Белиздегі Орталық Америка - ұлттық паркі - - тропикалық Юкатан түбегі
жартысы дерлік қорғалатын табиғи аумақтар мен ұлттық парктерге толы. Белиз жағалауындағы аймақтар, олардың айналасындағы көлдер және әдемі теңіз лагундері көзді қуантады.
Орталық Америка - ұлттық паркі
Слайд 17Қопа Қаласы
19 ғасырда, тарихшылар Гондурас аумағында ежелгі мәдениеттің ғажайып туындыларымен бірге
Майя және олардың қасиетті храмдарындағы құдіретті тас пирамидаларын анықтады. Бұл Қопа қаласы болып табылады. Жүздеген мың туристер жыл сайын керемет өркениет үлгісін тамашалауға келеді.
Сонымен қатар, туристерді Разлог пальмасының көлеңкесінде демалу, құмды жағажайда уақыт өткізу қызықтырады
Слайд 18Гватемала
Орталық Америкадағы ең тығыз қоныстанған ел - Гватемала – туристер қабылдау
саны бойынша көшбасшы болып табылады. Тынық мұхит жағалауындағы жағажайда демалыс орындары мен қонақ үйлер салынды, ал, Атлант жағалауында серфинг үшін жағдайлар жасалынған.
Слайд 19Гондурас
Ірі Майя өркениетінің (Қопа қаласы) орталығы Гондураста орналасқан. 19 ғасырдың ортасында
ежелгі ғимараттар бөлігі ретінде әдемі храмдар, пирамидалар мен басқа да табынатын орындар табылған. Гондурас туристер үшін демалыс орны болып табылады: мұнда рафтинг, таулар мен жағажайлық туризм үшін барлық жағдай бар.
Слайд 20V. Үйге қайту үшін билет алумыз керек. Ол үшін тест сұрақтарын
дұрыс шешкенде ғана тегін билетке ие бола аламыз.
Слайд 211.Орталық Америкадағы халқы ең тығыз қоныстанған ел:
А) Гондурас
Ә) Гватемала
Б) Сальвадор
В) Мехико
2.
Орталық Америка ұлттық паркі орналасқан:
А) Белизде
Ә) Сальвадор
Б) Гондурас
В) Мехико
3. Мексикадағы әйгілі кофе
А.Ликвиданвар
Ә. Лигвиндагар
Б. Ликвидамбар
В. Ливикдандар
4. «Өлілер күні» дегеніміз не
А. Қаралы күн Ә. Туған күн
Б. Мереке
В.Қоштасу
5. Орталық Американың теңіз деңгейінен ең биік орналасқан нүктесі:
А. Тахумулько
Ә. Кения;
Б.Камерун;
В. Аконкагуа
Слайд 226. Ең биік нүктесінің биіктігі:
А. 5895м
Ә. 4217 м
Б. 4620м
В.4100м
7. Мексиканың ең
биік нүктесі:
А. Комор
Ә.Канар
Б. Сейшель
В. Орисабо
8.Мексика ненің отаны?
А. Банан
Ә.Кофе
Б. Кактус
В. Шәй
9.Ежелгі Майя өркениетінің орталығы
А. Тугела
Ә. Қопа
Б. Виктория
В. Игуасу
10. Ең үлкен көлі
А. Чапала
Ә. Суэц
Б. Мозамбик
В. Ормуз
Слайд 23Үй тапсырмасы: келесі сабақта Мексика мен Орталық Америкаға саяхаттау барысында алған
әсерлерін дәптерге жазып келу.