Презентация, доклад на тему Ежелгі Қытайдағы Медицина және фармация.

фармация.
Тақырып 3.1. Ежелгі Қытайдағы Медицина және фармация.

және фармация
Ежелгі қытай ғалымдарының дәрітану жайлы қалдырған жазбалары

Шығыста алғашқы мемлекеттер б.э.д IV-II мыңжылдықтарда пайда болды. Ерте құл иеленушілік Египетте және Месопотамияда (б.э. д. IV-III мыңжылдықта), Үндістанда (б.э.д. III мыңжылдықтың ортасында), Қытайда (б.э.д. II мыңжылдықта), Закавказьеде (Урарту мемлекеті, б.э.д. I мыңжылдықта) үстемдік еткен.

жартастарда ойып жазылған жазбалар, саркофактарда, папирустардағы жазбалар, ежелгі медициналық кітаптар, діни шығармалар, «Махабхарата», «Рамаяна» (Үндістан) этикалық шығармалары, «Хамурапи патшаның Заңдары» (Ассиро-Вавилония) дәлелдей түседі. Археологтар хирургиялық жабдықтар, саитарлық-гигиеналық құрлыстар (моншалар, хауыздар), өсімдіктер мен майлар қалдықтары бар түтікшелер тауып алды.

шарындағы көне жаратылыстарының бірі пайда болып, б.э.д ІІІ ғасырдың ортасында мемлекет мәртебесін алды. Ежелгі Қытай әлемге жібек пен оқты, компас және фарфорды, қағазды, кітап басып шығаруды және жаратылыстану ғылымдары, медицина мен фармациядағы жаңалықтарды жария етті.

толған ежелгі иероглификалық кітапта айтып береді. Олардың ішіндегі ең көнесі болып Нэй-цзиннің (18 кітап) энциклопедиялық еңбегі саналады. Алғашқы тоғызы (Су вэнь) адам организімінің құрылымы мен атқаратын қызметтеріне, ауру түрлерінің диагностикасы мен емдеу жолдарына арналған. Соңғы тоғыз томында (Лин шу) чжень- цзю терапиясының көне әдісі сипатталған.

табылады. Оның эмпирикалық тамыры тереңге кеткен. Қытай дәрігерлері «өмір нүктелерінің» бар екенін және оларды тітіркендіру арқылы ауруды емдеуге болатындығын дәлелдеген.
Бұл әдістің алғашқы терең түсініктемесі б.э.д ІІІ ғасырда берілген. Нүктелерді тітіркендіретін инелер бастапқыда кремний, кейін сүйек пен бамбуктан, ал одан да кейін – металлдан: қоладан, күмістен, алтыннан, платинадан дайындалған.
Қытайдың барлық атақты дәрігерлері бұл әдісті жетік меңгерген.

Бянь-цзяоның тұжырымы бойынша, әрбір мүшенің пульстік анықтамасы бар, сондықтан пульсті анықтау үшін дененің кем дегенде әртүрлі 9 жерінен зерттеуге нұсқау берді. Қытай дәрігерлері 24-тен 200-ге дейінгі пульс түрлерін ажыратқан, соның ішінде 10 негізгі болып табылады. 
Пульс туралы ілім ежелгі қытайдан алысқа таратылып кетті. Атап айтса, Ибн-Сина келтіретін пульстің 48 түрінің 35-і ежелгі Қытай медицинасынан алынған.

шараларға: диетаға, массажға, сулы процедураға, күнге сәулелендіру, емдік дене шынықтыруға көңіл бөлінген.
Әлемдік тәжірибеге Қытай Халық фармациясының – женьшень тамыры, лимонник, камфора, шай, жуа, сарымсақ, смола, ревень сияқты өсімдік құралдары және жануарлардан жасалатын дәрілер; бұғы пантасы, бауыр, желатин енгізілді.

өкілі, әлемдік атағы бар ғалым, фармаколог Ли-Ши-Чжень болатын. Ол 1518 жылы дәрігер отбасында дүниеге келген.

шықты. Ли-Ши-Чженнің 10 шығармасының үшеуі біздің заманымызға дейін жеткен. Олардың негізгісі 1892 емдік өсімдіктің сипаттамасы мен 11896 рецептуралық жазбалардан құралған 52 томдық «Бэнь-Цао-Гань-Му», қытай және әлемдік ғылымға енген баға жетпес үлес болып табылады.
Ли-Ши-Чженнің зерттеуі бойынша, пиязда, сарымсақта, қара өрікте, жапон жемолостында, қытай ветреницасында антибактериалдық және антитоксикалық қасиеттері басым болған. Туберкулезді емдеу үшін жапон гинкгосын пайдалануды ұсынған.
Тыныштандыратын және седативті қасиеті бар өсімдіктердің қатарына Ли-Ши-Чжень валериананы, өгейшөпті, қалампыр бастарын, полиморфты ангелика тамырын, кокос жаңғағын, жас бамбуктың сабағын, жүзім сабағын жатқызған.

арқылы операция жасау үшін ауруға шарапта езілген ерігіш ұнтақ «ма фейсиньді» берген. Бұл ұнтақтың құрамында үнді коноплясының жасушалары бар.
І ғасырда «Шин-Нун-Бэнь- Цао» кітабы құрастырылған. Бұл кітапта 300-ден астам емдік құралдар мен көптеген жазбаларға түсініктеме берілген.
Б.э.д. ІІІ ғасырда, кейіннен қытай медицинасының канонына айналған алғашқы ірі медициналық трактат, табиғат пен өмір туралы еңбек- «Нэй-цзин» пайда болды. «Нэй- цзин» - көп томдық шығарма.
Б.э.д. ІІ ғасырда Қытайда әлемдік медицина тәжірибесінде алғаш рет «аурудың тарихын» жазу енгізілді.

цзин» құрастырып, басып шығарды. Ол 7 томнан тұрды және 730 емдік дәрілерге сипаттама берген. Қорытынды мәтінді құрастыру Тоу-Хун-Цзиннің (452-536) атымен байланысты. Оның «Мин-бэй-лу» анықтама кітабы 16000 рецептен құралған және осы күнге дейін қытай дәрігерлері мен фармацевтерінің ең бағалы көмекші құралы болып табылады.