Презентация, доклад на тему Pascal programlaşdırma dilinə aid təqdiamt .

Alqoritm – istifadəçi üçün dəqiq planlaşdırılımış əməliyyatlar ardıcıllığıdır.

Komanda– kompyuterin yerine yetirəcəyi əməliyyatların təsviridir.
ilkin verilənleəri haradan alaq?
onlarla ne etmək olar?

{proseduralar və funksiyalar}

fiqurlu mötırizələrdə olan şərhlər emal olunmur

Adlarda istifadə oluna bilməz:
Rus əlifbasının hərifləri
boşluq
Mötərizələr(), +, =, !, ? və digər simvollar.

Adlar rəqəmlə başlaya bilməz

Hansı adlar düzgün sayıla bilər?
AXby R&B 4Wheel Вася “PesBarbos” TU154 [QuQu] _ABBA A+Bər

целая и дробная часть отделяются точкой

можно использовать русские буквы!

Iki qiymət ala bilər:
True (doğru , «hə»)
False (yalan, «yox»)

Dəyişənin tipləri:
integer {tam }
real { həqiqi }
char { simvol }
string { simvollar sətri }
boolean { məntiqi }

Dəyişənlərin elan edilməsi (yaddaşın ayrılması):

var a, b: integer;
Q: real;
s1, s2: string;

program qq;
var a, b: integer;
begin
a := 5;
b := a + 2;
a := (a + 2)*(b – 3);
end.

a

?

5

5

b

?

5+2

7

a

5

7*4

28

Hümunə:

vurma

Bölmə

Tam bölmə

Qalığın alınması

:= ;

Hansı operatorlar doğru deyil?

Dəyişənin adı :=-işarəsindən solda yerləşməlidir

Ədədin tam və kəsir hissəsi nöqtə ilə ayrılmalıdır

Tam tipli dəyişənə həqiqi tipli ədəd mənimsətmək olmaz

z := (5*a*c+3*(c-d))/a*(b-c)/ b;

x:=(a*a+5*c*c-d*(a+b))/((c+d)*(d-2*a));

2 3 5 4 1 7 8 6 9

2 6 3 4 7 5 1 12 8 11 10 9

Sadə həll:

program qq;
var a, b, c: integer;
begin
read(a,b);
c:=a + b;
writeln(c);
end.

read ( a, b );{a və b dəyişənlərinin qiymətlərinin daxil etmək}

İki ədədi necə daxil etmək lazımdır?
boşluklarla:
25 30
Enter-lə:
25
30

writeln ( 'Привет!' ); { metnin çapı}

writeln ( 'Ответ: ', c ); { mətnin və c dəyişənin çapı}

writeln ( a, '+', b, '=', c );

>15<
> 15<

>1.234568E+001<
> 1.23E+001<
> 12.35<

Cəmi simvolların sayı

Cəmi simvolların (ayrılan yer) sayı

Nöqtədən sonra rəqəmlərin sayı (kəsr hissə)

Протокол:
Введите два целых числа
25 30
25+30=55

Programın çap etdiyi sətir

Istifadəçinin daxil etdiyi verilənlər

“əməliyyat” bloku

Çıxış bloku

“son” bloku

Çapa ver c

Budaqlanan alqoritm-alqoritmin addımlarının yerinə yetirliməsi ardıcılığının müəyyən şərtdən asılı olmasıdır.

Əsas :
else açar sözündən sonra ; işarəsi qoyulmur
else …açar sözü istfadə olunmaya da bilər (şərt operatorunun tam olmayan forması)
Əgər blokda bir operator istifadə olunursa,begin-end açar sözlərini istifadə etməmək olar

if a > b then begin
a := b;
else begin
b := a;
end;

if a > b then begin
a := b;
end;
else begin
b := a;
end;

if a > b then begin
a := b;
end
else b > a begin
b := a;
end;

begin

end

begin

end

Tam olmayan forma

max := a;

a > b

if a > b then begin
a := b;
end;
else b := a;

if a > b then
else begin
b := a;
end;

if a > b then
a := b;
else b := a; end;

a := b

end

a := b

if b >= a then
b := a;

Bərabər

Bərabər deyil

4 1 6 2 5 3

if not (a > b) or (c <> d) and (b <> a)
then begin
...
end

Mürəkkəb şərtlər

True

True

FALSE

(-∞, 6)

∅

(6, 10)

(10, ∞)

(-∞, 10)

(-∞, 6) ∪ (10,∞)

(-∞, ∞)

(6, ∞)

x < 6

x > 10

x < 10

x > 6

True

True

Dövr dəyişəninə ilkin qiymət verək

Təkrarlanma sayını yoxlayaq

Kvadrat və kubu hesablayırıq

Nəticəni çapa veririk

Növbəti I dəyişəninə keçırık

i := 1,8

Dövr bloku

Dövrün gövdəsi

Dövr dəyişəni

Ilkin qiymət

Son qiymət

for i:=8 1 do begin
i2 := i*i;
i3 := i2*i;
writeln(i:4, i2:4, i3:4);
end;

downto

Dəyişənin qiymətinin 1 artırılır :

for := downto
do begin
{dövrün gövdəsi}
end;

Dəyişənin qiymətinin 1 azaldılır:

for i:=1 to 8 do
writeln(‘salam');

n := 8;
for i:=1 to n do begin
writeln(‘salam');
n := n + 1;
end;

Dövr yoxdur

for i:=1 to 8 do
writeln('Привет');
writeln('i=', i);

for i:=8 downto 1 do
writeln('Привет');
writeln('i=', i);

i=9

i=0

НЕ ДОКУМЕНТИРОВАНО

?

a = 4

a := 1;
for i:=3 to 1 do a := a+1;

a = 1

a := 1;
for i:=1 downto 3 do a := a+1;

a = 1

a := 1;
for i:=3 downto 1 do a := a+1;

a = 4

Addımı necə dəyişək?

Tapşırıq. 1-9 qədər tək ədədlərin kvadrat və kublarını çapa verən program yazın.
Əsas xüsusiyyət: dövr dəyişəninin qiyməti 2 addımı ilə dəyişməlidir
Problem : Pascal dilində addım ancaq 1 və ya -1 ola bilər.
Həlli:

i mod 2 = 1

i2 := i*i;
i3 := i2*i;
writeln(i:4, i2:4, i3:4);

Ancaq tək ədədlər üçün yernə yetirilir

???
for k:=1 to 5 do begin
i2 := i*i;
i3 := i2*i;
writeln(i:4, i2:4, i3:4);
???
end;

i := i + 2;

i := 1;

i = 2k-1

for k:=1 to 5 do begin
???
i2 := i*i;
i3 := i2*i;
writeln(i:4, i2:4, i3:4);
end;

i := 2*k – 1;

обнулить счетчик цифр

ввод n

выполнять "пока n <> 0"

while n <> 0 do begin
count := count + 1;
n := n div 10;
end;

, n1: integer;

n1 := n;

n1,

выполнять "пока n <> 0"

Особенности:
можно использовать сложные условия:
если в теле цикла только один оператор, слова begin и end можно не писать:

while (a {тело цикла}
end;

while a < b do
a := a + 1;

a := 4; b := 6;
while a > b do
a := a – b;

a := 4; b := 6;
while a < b do
d := a + b;

2 раза
a = 6

a := 4; b := 6;
while a < b do a := a + b;

1 раз
a = 10

a := 4; b := 6;
while a > b do a := a + 1;

0 раз
a = 4

a := 4; b := 6;
while a < b do b := a - b;

1 раз
b = -2

a := 4; b := 6;
while a < b do a := a - 1;

зацикливание

i := 1;
while i <= 10 do begin
{тело цикла}
i := i + 1;
end;

for i:=a downto b do
begin
{тело цикла}
end;

i := a;
while i >= b do begin
{тело цикла}
i := i - 1;
end;

Замена while на for возможна только тогда, когда можно заранее рассчитать число шагов цикла.

Замена цикла for на while возможна всегда.

an = n

a1 = 1, an+1 = an+1

a1 = 1, an+1 = an + n

an = 2n-1

a1 = 1, an+1 = 2an

b1 = 1, bn+1 = bn+1

c1 = 2, cn+1 = 2cn

Элемент последовательности (начиная с №2):

b := b+1;

c := 2*c;

z := -z;

начальные значения

a := z*b/c;
b := b + 1; c := 2*c; z := -z;

первый элемент

a := 1;

S := 0;

новый элемент

изменение

z := - z;
b := b + 1;
c := c * 2;

переход к следующему слагаемому

S := 0; z := -1;
b := 1; c := 2; a := 1;

начальные значения

увеличение суммы

расчет элемента последовательности

Цикл с постусловием – это цикл, в котором проверка условия выполняется в конце цикла.

основной алгоритм

repeat
writeln('Введите положительное число');
read(n);
until n > 0;

until n > 0;

условие ВЫХОДА

Особенности:
тело цикла всегда выполняется хотя бы один раз
после слова until ("до тех пор, пока не…") ставится условие ВЫХОДА из цикла

3 раза
a = 7

a := 4; b := 6;
repeat a := a + b; until a > b;

1 раз
a = 10

a := 4; b := 6;
repeat a := a + b; until a < b;

зацикливание

a := 4; b := 6;
repeat b := a - b; until a < b;

2 раза
b = 6

a := 4; b := 6;
repeat a := a + 2; until a < b;

зацикливание

D := 28;

да

нет

M = 12?

D := 31;

да

вывод D

ошибка

case M of
2: begin D := 28; end;
4,6,9,11: begin D := 30; end;
1,3,5,7,8,10,12: D := 31;
else D := -1;
end;

ни один вариант не подошел

case i+3 of
1: begin a := b; end;
2: begin a := c; end;
end;

var c: char;
...
case c of
'а': writeln('Антилопа');
'б': writeln('Барсук');
else writeln('Не знаю');
end;

case i+3 of
1: a := b;
1: a := c;
end;

case i+3 of
1: a := b;
2: a := c;
end;

перечисление

диапазон

смесь

case a of
2: a := b
4: a := c
end;

;

case a of
2..5: a := b;
4: a := c;
end;

case a of
0..2: a := b;
6..3: a := c;
end;

3..6:

case a+c/2 of
2: a := b;
4: a := c;
end;

case a of
2: a := b; d := 0;
4: a := c;
end;

begin

end;

толщина линии

R(red)
0..255

G(green)
0..255

B(blue)
0..255

0 – выключить
1 - включить

R

G

B

R

G

B

Pen (1, 0, 0, 255);
Point (x, y);

Pen (1, 255, 0, 0); MoveTo (x1, y1); LineTo (x2, y2);
LineTo (x3, y3);
LineTo (x4, y4);
LineTo (x5, y5);

Pen (1, 255, 0, 0);
Brush (1, 0, 255, 0);
Ellipse (x1, y1, x2, y2);

Brush (1, 100, 200, 255);
Fill (x, y);

Привет!

(x, y)

размер
10 пикселей

угол
поворота

насыщенность:
400 – нормальный
600 – жирный

30о

h := (x2 – x1) / (N + 1);
Rectangle (x1, y1, x2, y2);
x := x1 + h;
for i:=1 to N do begin
Line( round(x), y1, round(x), y2);
x := x + h;
end;

var x, h: real;

x

округление до ближайшего целого

x

серый: R = G = B

Шаг изменения c:

x

(x-1, y1+1)

var c, hc: integer;

hc := 255 div (N + 1);
c := 0;
for i:=1 to N+1 do begin
Line (round(x), y1, round(x), y2);
Brush (1, c, c, c);
Fill (round(x)-1, y1+1);
x := x + h; c := c + hc;
end;

h := (x3 – x2) / (N + 1);
a := x1 – x2;
x := x1 + h;
for i:=1 to N do begin
Line( round(x), y1, round(x-a), y2);
x := x + h;
end;

x

x-a

hx := (x2 – x1) / (N + 1);
hy := (y2 – y1) / (N + 1);
x := x1 + hx; y := y1 + hy;
for i:=1 to N do begin
Line( x1, round(y), round(x), round(y));
x := x + hx; y := y + hy;
end;

xэ = a + kx
yэ = b - ky

оси координат

цикл построения графика

program qq;
const a = 50; b = 200; k = 50;
xmin = 0; xmax = 6.2832;
var x, y, h: real;
xe, ye, w: integer;
begin
w := round((xmax - xmin)*k);
Line(a-10, b, a+w, b);
Line(a, 0, a, 2*b);
x := xmin; h := 0.05;
while x <= xmax do begin
y := 3*sin(x);
xe := a + round(k*x);
ye := b - round(k*y);
Point (xe, ye);
x := x + h;
end;
end.

Программа:

начальное значение

выбор варианта действий

логическая переменная

var first: boolean;
...
begin
...
first := True;
while x <= xmax do begin
...
if first then begin
MoveTo(xe, ye);
first := False;
end
else LineTo(xe, ye);
...
end;
end.

(x+100, y)

(x, y-60)

procedure Tr( x, y, r, g, b: integer);
begin
MoveTo(x, y);
LineTo(x, y-60);
LineTo(x+100, y);
LineTo(x, y);
Brush(1, r, g, b);
Fill(x+20, y-20);
end;

заголовок

MoveTo(x, y);
LineTo(x, y-60);
LineTo(x+100, y);
LineTo(x, y);
Brush(1, r, g, b);
Fill(x+20, y-20);

тело процедуры

координаты

цвет

параметры

(100,100)

100

60

процедура

фактические параметры

вызовы процедуры

procedure Tr( x, y, r, g, b: integer);
begin
...
end;

формальные параметры

procedure Tr( x, y, r, g, b: integer);

Tr (200, 100, 0, 255, 0);

x

y

r

g

b

procedure A (x: real; y: integer; z: real);

procedure A (x, z: real; y, k, l: integer);

program qq;
procedure A(x, y: integer);
var a, b: real;
begin
a := (x + y)/6;
...
end;
begin
...
end.

procedure A(x, y: integer);
var a, b: real;
begin
a := (x + y)/6;
...
end;

локальные переменные

var a, b: real;

program qq;
var x, y: integer;





begin
x := 1; y := 2;
Exchange ( x, y );
writeln ( ’x = ’, x, ’ y = ’, y );
end;

procedure Exchange ( a, b: integer );
var c: integer;
begin
c := a; a := b; b := c;
end;

эта процедура работает с копиями параметров

x = 1 y = 2

procedure Exchange ( a, b: integer );
var c: integer;
begin
c := a; a := b; b := c;
end;

var

параметры могут изменяться

равносторонний треугольник

У попа была собака, он ее любил.
Она съела кусок мяса, он ее убил.
В ямку закопал, надпись написал:

Сказка о попе и собаке

Примеры:

Сказка о попе и собаке:

Факториал:

если

если

Рисунок с рекурсией:

6 уровней:

(x1, y1)

(x0, y0)

α

α+45o

α-45o

L

x1 = x0 + L·cos(α)
y1 = y0 – L·sin(α)

наклон "дочерних" деревьев

α + π/4
α – π/4

рекурсивные вызовы

закончить, если N=0

Рекурсивной называется процедура, вызывающая сама себя.

угол α

длина ствола

число уровней

x0

y0

Pifagor (250, 400, 2*pi/3, 150, 8);

Задания

Проблема: как изобразить перемещение объекта на экране?
Привязка: состояние объекта задается координатами (x,y)
Принцип анимации:
рисуем объект в точке (x,y)
задержка на несколько миллисекунд
стираем объект
изменяем координаты (x,y)
переходим к шагу 1

if IsEvent then begin
Event(k, x, y);
if k = 1 then
writeln('Клавиша с кодом ', x)
else { k = 2 }
writeln('Мышь: x=', x, ' y=', y);
end;

var k, x, y: integer;