Презентация, доклад по географию на тему Қазақстан аумағын физикалық-географиялық аудандастыру 8-класс

тиянақтау.
Дамытушылық:
География тілінде сөйлеуге үйрету, қосымша тапсырмалар орындау,
ойлау қабілетін жетілдіру.
Тәрбиелік:
Оқушыларды экологиялық, отаншылдық сезімге тәрбиелеу.

Сабақтың мақсаты:

суреттер.
І. Ұйымдастыру кезеңі:
1. Оқушылар мен олардың оқу құралдарын түгендеу.
2. Топқа бөліп орналастыру. (алдын – ала белгіленген).

қорғау.

 
І - топ “Сарыарқа” тобы
ІІ – топ “Тянь-Шань” тобы

–географиялық аймақтарды белгілеу. (шекараларымен)

Антициклон – атмосферадағы ауа қысымы жоғары аймақ.
Антропогенді әрекет – адамның ландшафтыны өзгерту әрекеті.
Биогенді кешен – территориялық табиғат кешендерінің топырақ жамылғысы, өсімдіктер мен жануарлар дүниесі.
Биоклиматтық белгі – белгілі бір климатпен үйлескен биоценоздардың жай-күйі.
Борықты сор – тұзы шығып жатқан жер.
Консервативті ландшафт – барлық кешендері динамикалық тепе-теңдік тапқан ландшафтылар.
Мортмасса – өсімдіктер мен жануарлардың қурап қалған қалдықтары.
Морфомүсін – сыртқы күштер (су, жел, мұздық т.б.) әрекетінен түзілетін жер бедері пішінінің кешені (өзен аңғары, құмды шағыл, т.б.)
Нивальды белдеу – таудағы мәңгі қар басқан белдеу.

Бөз, бетеге, атқонақ.
2. Тұран жазығының шөл, шөлейт зонасының өсімдігі?
Жусан, изен, баялыш
3. Солтүстік Қазақ жазығының дала және орманды дала зонасының өсімдігі?
Арпабас, қарабас, қайың, көктерек.
4. Орал тауының дала зонасының өсімдігі?
Үлпілдек селеу, көкпек, көде, жусан.
5. Сауыр Тарбағатай жотасының шалғынды орманды дала зонасының өсімдіктері?
Көктерек, Түркістан аршасы, жеміс – жидек
6. Алтайдың орманды тауларында биіктігі 2100 – 2300 метр биіктігінде өсетін өсімдігі?
Қарақат, жидек
7. Жоңғар Алатауының жануарларын атаңыз?
Бұғы, аю, елік
8. Алтай өлкесінің ормандарында тіршілік ететін жануарларды атаңыз?
Аю, қабан, бұғы.
9. Орал тауының дала мен тау аңғарларында қандай жануарлар мекендейді?
Ақбөкен, жабайы шошқа, қоян, қасқыр
10. Солтүстік Қазақ жазығының жануарларын атаңыз?
Дала күзені, аламан, сары шұнақ, қарсақ, бұлан, аю.

орналасқан?
Батысында
Шығыс Еуропа жер бедері нешеге бөлінеді?
3
Мойынқұмның биіктігі қанша?
500м
Бетбақдаланың биіктігі қанша?
300 м
Тұран жазығының шөл, шөлейт зонасының топырағы қандай?
Ашық түсті қара күрең
Орал тауында жерді сол жерден шығатын пайдалы қазбаға байланысты айтады олны атаңыз?
Хромтау, Никелтау
Сарыарқада темір кен орынын атаңыз?
Атасу
Орал тауына түсетін жылдық жауын – шашын мөлшері қанша?
300 м
Ертіс өзенің ұзындығы қанша?
1700 м
Сарыарқадағы дала зонасының топырағы қандай?
Қара топырақ

1. Табалдырық аялдамасы «Жер».

ландшафт
Мортмасса
Морфомүсін
Нивальды белдеу.

“ТЯНЬ-ШАНЬ” тобы

“ТЯНЬ-ШАНЬ” тобы

Шань Хан – Тәңірі

Жоңғар Бесбақан

Алтай Мұзтау

Сауыр Мұзтау

Тарғабатай Тастау

Сарыарқа Ақсораң

Мұғалжар Үлкен Бқтыбай

Маңғыстау Бесшоқы

кері әсерін тигізуде. Онда құмтөбелер бар. Сібір мен арктикалық ауа енген
кезде -40°С – қа дейін төмендейді. Бекіре, қызыл балық сияқты бағалы балық
түрлеріне бай.
(Каспий маңы ойпаты)
 
2. Ендік бойынша созылған, ұзындығы -350км, ені 30 – 40км. Биік жері – Талғар шыңы. Мұнда өркешті шыңдар мен тегістеу жазық жерлер кездеседі.
(Іле Алатауы)
 
3. Ең биік нүктесі Мыңжылқы тауы. Аласарып мүжіле бастаған. Пайдалы қазбалардың мол қоры табылған. Неоген, полеоген дәуірлеріндегі тау көтерілу тұсында жетілген. Шымкент қорғасын, мырыш және Тараздың фосфор зауыттарын шикізатпен қамтамасыз етіп келген.
(Қаратау жотасы)
 
4. Ел аузындағы елеулі аңызға қарағанда ерте кезде көлдің орнында кең жазық дала болыпты. Бұл жерде алуан түрлі әсем жасыл шөптер өскен екен. Оны жайлаған бір байдың жүйрік аты байланған қазық орнынан су атқылап шығады. Атқылаған су шөптерді, ағаштарды басып, жоғары көтеріліріп, тау баурайына дейін жетеді. Ауыл көшіп үлгере алмай байдың бір көген «марқа» қозылары су астында қалыпты. Осы оқиғадан кейін көл пайда болыпты. Пайда болған көлдің атын атаңыз.
(Марқакөл)

құмтас, саз және құм араласқан теңіз бен континенттің полеоген шөгінділерінен тұрады. Сарысу мен Балқаш көлінің аралығында жер бедеріне қарай оңтүстік батыс және солтүстік шығыс болып екіге бөлінеді.
(Бетпақдала)
 
2. Құмтас пен әктастан түзілген. Екі тау жотасынан тұрады. Оңтүстікке қарай қыратты жартылай шөлді дала басталады. Ол түгелдей ұлутасты – әктастардан тұрады. Олардан төмен теңіз деңгейінен аласа бірнеше тұйық қазаншұңқырлар ұшырасады.
(Маңғыстау)
 
3. Кезінде тектоникалық қозғалыстардан пайда болған үлкен аңғар бар. Жергілікті халық оны қорым дейді. Жібек жолы өткен, Жоңғар, Шыңғыс хан жаулаушылары жүрген кей жерлерде батпақты, қамысты, кей жерде құрғақ дала болып келеді.
(Жоңғар қақпасы)
 
4. Алтай тауының шалғай түкпіріне жол тартқан жаралы бұғыны аңшы қуа береді. Алыстап кеткен бұғының соңынан қуып жеткен аңшы, оның буы бұрқыраған батпақты бұлаққа шомылғанын көргенде қатты таң қалады. Кейін бұл бұлақ осы аңшы атымен аталған. Бұл қай бұлақ?
(Рахманов бұлағы, температурасы +31°, +42°)

“ТЯНЬ-ШАНЬ” тобы

9 –
60 мың км –
-40°С –
712 –
974м –
-132м –
20-50м –
80-10мм –
1934 –
5510 –

Оңтүстік 200м, солтүстік 100м –
60% -
1700км –
1134м –
900км –
350км –
4306 –
1000 – 1500мм –
2300 –
1558 –

– географиялық аймақтары.
60 мың км – Каспий маңы ойпатындағы құмды аймақ мөлшері.
-40°С – Каспий маңы ойпатында арктикалық ауа массасы соққандағы температура.
712 – Жем өзенінің ұзындығы.
974м – Батпақдаланың биік нүктесі Желтау биіктігі.
-132м – Қарақия ойысы.
20-50м – Тұран жазығында жер асты сулары орналасқан тереңдік.
80-10мм – Тұран жазығындағы жауын-шашын мөлшері.
1934 – Наурызым қорығы ұйымдастырылған жыл.
5510 – Зайсан көлінің ауданы.

Оңтүстік 200м, солтүстік 100м – Солтүстік қазақ жазығының еңістігі.
60% - Солтүстік Қазақ жазығында жауын-шашынның жаз айларында жауады.
1700км – Ертіс пен Есілдің Қазақстан жеріндегі ұзындығы.
1134м – Сарыарқадағы Ұлытаудың биіктігі.
900км – Сарыарқаның батыстағы ені.
350км – Сарыарқаның шығысындағы ені.
4306 – Алтайдағы Мұзтау шыңының биіктігі.
1000 – 1500мм – Алтай тауындағы жауын-шашын мөлшері.
2300 – Кенді Алтайдағы Үлбі жотасының биіктігі.
1558 – Қолба жотасындағы Сарышоқының биіктігі.

Ең құрғақ...
Ең төмен...
Ең биік...
Ең суы толық өзен...

(Шығыс Еуропа жазығы)
Ең суық... (Сарыарқа)
Ең құрғақ... (Тянь-Шань)
Ең төмен... (Қарақия ойысы)
Ең биік... (Хантәңірі шыңы)
Ең суы толық өзен... (Ертіс)

ландшафт
Мортмасса
Морфомүсін
Нивальды белдеу.

Антициклон – атмосферадағы ауа қысымы жоғары аймақ.
Антропогенді әрекет – адамның ландшафтыны өзгерту әрекеті.
Биогенді кешен – территориялық табиғат кешендерінің топырақ жамылғысы, өсімдіктер мен жануарлар дүниесі.
Биоклиматтық белгі – белгілі бір климатпен үйлескен биоценоздардың жай-күйі.
Борықты сор – тұзы шығып жатқан жер.
Консервативті ландшафт – барлық кешендері динамикалық тепе-теңдік тапқан ландшафтылар.
Мортмасса – өсімдіктер мен жануарлардың қурап қалған қалдықтары.
Морфомүсін – сыртқы күштер (су, жел, мұздық т.б.) әрекетінен түзілетін жер бедері пішінінің кешені (өзен аңғары, құмды шағыл, т.б.)
Нивальды белдеу – таудағы мәңгі қар басқан белдеу.