Презентация, доклад на тему “ Формирование современной модели географического кружка ”

Ա., մ.գ.թ., դոցենտ

ԲՈՎԱՆԴԱԿՈՒԹՅՈՒՆ
ՆԵՐԱԾՈՒԹՅՈՒՆ…………………………………………………………….
ԳԼՈՒԽ I. ԱՇԽԱՐՀԱԳՐԱԿԱՆ ԽՄԲԱԿԻ ՁԵՎԱՎՈՐՄԱՆ ՊԱՏՄՈՒԹՅՈՒՆԸ
1.1Աշխարհագրական խմբակների՝ որպես արտադասարանային պարապմունքների ստեղծման պատմությունը………………………………………….
1.2Աշխարհագրական խմբակների զարգացումը, որպես Խորհրդային միության մանկավարժության նվաճում ………………..
1.3Աշխարհագրական խմբակների տեղը ժամանակակից առաջատար երկրների հանրակրթությունում……………….
ԳԼՈՒԽ II. ԱՇԽԱՐՀԱԳՐԱԿԱՆ ԽՄԲԱԿԻ ԺԱՄԱՆԱԿԱԿԻՑ ՄՈԴԵԼԻ ՁԵՎԱՎՈՐՄԱՆ ԱՌԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ
2.1 Սովորողների ճանաչողական հետաքրքրությունների և կայուն իմացական պահանջմունքի ձևավորումը խմբակի շրջանակներում …………………….....................
2.2 Աշխարհագրական խմբակի ժամանակակից մոդելի ձևավորման արտասահմանյան փորձը ԳԼՈՒԽ III. ՓՈՐՁԱՐԱՐԱԿԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔ՝ ԱՇԽԱՐՀԱԳՐԱԿԱՆ ԽՄԲԱԿԻ ԺԱՄԱՆԱԿԱԿԻՑ ՄՈԴԵԼԻ ՁԵՎԱՎՈՐՈՒՄ
3.1 Աշխարհագրական խմբակի հեղինակային փորձարարական ծրագիր……………..
3.2 Աշխարհագրական խմբակային պարապմունքների մոդելներ………………..
3.3 Աշխարհագրական խմբակի հեղինակային մոդելի փորձարկման արդյունքների վերլուծություն……………………………………………………………………………….
ԵԶՐԱԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
ԱՌԱՋԱՐԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
ՕԳՏԱԳՈՐԾՎԱԾ ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՑԱՆԿ

իրականությունում փոխվել են դպրոցին ներկայացվող հասարակության պահանջները, որոնք հանգեցրել են կրթության ժամանակակից հարացույցի /պարադիգմի/ ձևավորմանն ու իրականացմանը: Դրա նպատակն է ապահովել կրթական այնպիսի միջավայր, որի պայմաններում աշակերտները ներգրավված կլիննեն հետազոտական նախագծերում, կծավալեն ստեղծագործական գործունեություն, հնարավորություն կունենան դրսևորել իրենց ստեղծագործական ունակությունները, կկարողանան արտահայտել իրենց սեփական մտքերը, կայացնել որոշումները, աջակցել միմյանց, ինչպես նաև գիտակցել սեփական շահերը։ Հաշվի առնելով աշխարհագրություն առարկայի բազմաբնույթ էությունն ու բովանդակային մեծ ծավալը և աշխարհագրություն առարկային տրամադրովող ոչ մեծ ժամաքանակը, կարևորվում են արտադասարանային պարապմունքները, մասնավորապես աշխարհարհագրական խմաբակի գործունեությունը:

ստեղծել խմբակի հեղինակային մոդել

Հտազոտության օբյեկտը աշխարհագրական խմբակն է ։ Հետազոտության առարկան աշխարհագրական խմբակի ժամանակակից մոդելի ձևավորումը։

Հետազոտության վարկածն է Սովորողների կարողությունների, ճանաչողական հետաքրքրությունների և կայուն իմացական պահանջմունքի ձևավորումը, գիտելիքների խորացմումն ու աշխարհայացքի ընդլայնումը, ստեղծագործական ունակությունների և հետաքրքրությունների բավարարումը, հայրենասիրության , գեղագիտական և էկոլոգիական ճաշակի ձևավորմումը լիարժեք կիրականացվի միայն աշխարհագրական խմբակի հստակ պլանավորված աշխատանքի պայմաններում ։

Հետազոտության խնդիրներն են ՝
Ուսումնասիրել առկա գրականությունը թեմայի վերաբերյալ, վերլուծել տարբեր մասնագետների մոտեցումները հարցի շուրջ և առկա՝ իրականացված օրինակներն ու փորձը։

Հետազոտության մեթոդներն են ՝

1.Տեսական՝ վերլուծության և համադրման մեթոդ, տիպաբանական մեթոդ, պատմական մեթոդ, համեմատության մեթոդ։

2. Էմպիրիկ հետազոտության մեթոդներ՝ բնական գիտափորձ, փորձարարական ստուգում, տարբերությունների մեթոդ, հետազոտության ավարտին կիրառվել է էքսպերտային գնահատման մեթոդը։


Աշխարհագրական խմբակի ստեղծված հեղինակային մոդելը մասնակիորեն փորձարկվել է բակալավրիատի մանկավարժական պրակտիկայի շրջանակներում, Մուշեղ Իշխանի թիվ 5 դպրոցում,Բենիամին Ժամկոչյանի անվան թիվ 119 ավագ դպրոցում և 102 հիմնական դպրոցում, որտեղ որ ես ներկայումս աշխատում եմ որպես աշխարհագրության ուսուցչուհի

պարապմունքների ստեղծման պատմությունը

Ընդհանուր աշխարհագրական հետաքրքրություններով միավորված աշակերտների խումբը, որոնք մշտապես կազմակերպում են համատեղ արտադասարանային պարապմունքներ ուսուցչի ղեկավարությամբ , կոչվում է աշխարհագրական խմբակ ։ Խմբակի աշխատանքները կարող են ուղղված լինել թույլ աշակերտների լրացուցիչ պատրաստմանը և առաջադիմող աշակերտների հետաքրքրությունների և գիտելիքների խորացմանը։

Պատմական իրադարձությունների և փաստերի ուսումնասիրությունը ենթադրում է իրենց դիդակտիկ բնութագրերի նկարագրություն , ամենահայտնի ներկայացուցիչների գործունեությունները, նրանց մանկավարժական ստեղծագործությունները։ ։ Մշակույթի և կրթության փոխազդեցությունը, բարդ և բազմամշակութային փոխկապակցված գործընթաց է ։ Այս պատճառով է որ կրթության ձևավորման և զարգացման էվոլուցիայի խնդրի լուծումը, որը կարող է հասարակության հոգևոր կյանքի վրա զադել , անպայմանորեն պահանջում է փոփոխություն։

գործունեության կազմակերպման հետ կապված հարցերը։Արտադասարանայի ն գործունեությունը ուսումնադաստիարակչական գործունեության բաղկացուցիչ մաս է XX-րդ դարի դպրոցներում այն ստացել է զարգացում։ Մինչ այդ ժամանակաշրջանը , այն ներկա էր որպես չհամակարգված երևույթ, որպես կանոն իրականացվում էր աշակերտների թատերական ներկայացումներով , երեկոների անցկացումով և այլ միջոցառումների կազմակրպումով։ Համակարգված արտադասարանային աշխատանքների սկիզբը դրվել է Ն. Ա . Կորֆա, Ս. Տ. Շացկի Ա.Ա. Ֆորտունատովա և այլոց կողմից ։ Ա .Ս. Մակարենկոն և ուրիշները անցկացրեցին ընթերցումներ հասարակության համար։ 1906 թ-ին Շացկի ն և իր համախոհները ստեղծեցին խմբակ ։

ԱՇԽԱՐՀԱԳՐԱԿԱՆ ԽՄԲԱԿԻ ԿԱԶՄԱՎՈՐՄԱՆ ԱԿՈՒՆՔՆԵՐԸ

Глобус (Кружок юных географов), 1950 г.

Խորհրդային մանկավարժությունն ունի յուրահատուկ պատմություն: Այն մի կողմից՝ հարուստ է նշանակալից նվաճումներով, մյուս կողմից՝ ներհակ բյուրոկրատական դրսևորումներով: Խորհրդային մանկավարժագիտությունը ձևավորվեց ու դարձավ համաշխարհային մանկավարժական մտքի զարգացման անփոխարինելի առաջատարը, սակայն խորհրդային կրթական համակարգը, կայացման ու զարգացման փուլերում նշանավորվելով աննախադեպ արդյունավետությամբ, ի վերջո վերածվեց կեղծիքներով ու ֆորմալիզմով հագեցած, լճացած ու անիմաստ մի համակարգի: Խորհրդային Միության փլուզմամբ պատմության գիրկն անցավ կրթության կառավարման վարչահրամայական մեթոդի խեղկատակությունները:

կրթությանն ու հանրակրթության զարգացման հիմնախնդիրներին: Այդ ժամանակահատվածում տեղի ունեցավ մի երևույթ, որն աննկատելիորեն մեծ ազդեցություն ունեցավ փիլիսոփայական մտքի հետագա զարգացման վրա։ Դպրոցներում ինչ-ինչ պատճառներով ներմուծվեց նոր ուսումնական առարկա՝ տրամաբանություն

ՏՐԱՄԱԲԱՆԱԿԱՆ ՄՏԱԾՈՂՈՒԹՅԱՆ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄԸ ԱՇԽԱՐՀԱԳՐԱԿԱՆ ԽՄԲԱԿԻ ՇՐՋԱՆԱԿՆԵՐՈՒՄ

կբարելավեին աշակերտների հետ տարվող արտադասարանային աշխատանքները։ Օրիակ 1956 թ նոյեմբերի 16 ին հրատարակված սովետական թերթում խոսվել է արտադասարանային խմբակների մասին, որտեղ ասվում է՝ արտադասարանական և արտադպրոցական աշխատանքը երեխաների կոմունիստական դաստիարակության կարևոր միջոցառումներից մեկն է ։ Այն կարգավորում է երեխաների օրվա ռեժիմը , որոշակի պայմաններ է ստեղծում նրանց ժամանակը ռացիոնալ օգտագործելու համար, հեռու է պահում պատանիներին աննպատակ թափառելուց, բարձրացնում է երեխաների պատասանատվությունն ու կարգապահությունը։

Երեկոյան դպրոց մեծահասակների համար

Հանրակրթական դպրոց

արատադպրոցական խմբակներում ընդգրկված, այս կամ այն Հասարակական հանրօգուտ աշխատանք կատարող երեխաներն ուսուցման մեջ ցուցաբերում են բարձր առաջադիմության և աշակերտական , պիոներական ու կոմերիտական կազմակերպիրներ և խելացի նախաձեռնողներ ։

Ահա թե ինչու , ակադեմիական ժամերից դուրս , երեխաների ժամանակի խելացի ու նպատակային օգտագործումը պետք է հանդիսանա յուրաքանչյուր մանկավարժական կոլեկտիվի առաջնահերթ խնդիրը։ Յուրաքնաչյուր մանկավարժական կոլեկտիվի առաջնահերթ խնդիրը։ Կոլեկտիվը ելնելով իր դպրոցի օբյեկտիվ պայմաններից , պետք է խելացիորեն պլանավորի երեխաների հետ տարվող արտադասարանական աշխատանքները։

անվան միջնակարգ դպրոցում կյանքը չի դադարում։ սովորողների համար սկսվում է հետաքրքրություններով լի մի ուրիշ կյանք։

Դասերից հետո պլանային կարգով անց են կացվում արտադպրոցական արտադասարանային խմբակների պարապմունքները։ Այստեղ կազմակերպված են շուրջ երկու տասնյակ խմբակներ, որոնցում ընդգրկված են երեքհարյուր աշակերտ։ Այդ խմբակներն օգնում են սովորողներին հարստացնելու և խորացնելու դասերի ժամանակ ձեռք բերած գիտելիքները ,զինվելու այդ գիտելիքները պրակտիայում գործադրելու հմտություններով։ Խմբակները միաժամանակ նպաստում են , որ այդ աշակերտները դասերից հետո իրենց ազատ ժամանակ օգտագործեն ռացիոնալ։

Արդեն մի քանի հարյուրամյակների պատմություն ունի ուսուցման կազմակերպման, այսպես կոչված, խմբային եղանակը, որն իր պատմական զարգացման ընթացքում կայացել ու ամրապնդվել է երկու հիմնական տարատեսակներով՝ դաս-դասարանային և դասախոսություն-սեմինարային: Սակայն այս եղանակին բնորոշ են մի շարք էական սահմանափակումներ, որոնցից հատկապես նշմարելի է ուսուցման գործընթացում ուսումնական խմբի յուրաքանչյուր անդամի գործուն ընդգրկվածության ապահովման պրոբլեմը ։

Խորհրդային մանկավարժության պատմության մեջ առանձնահատուկ տեղ են գրավում, այսպես կոչված, նորարար մանկավարժները: Անցած դարի 70-80-ական թթ. լայն ճանաչում գտան որոշ նորարար մանկավարժներ, որոնք իրագործելով տարբեր մանկավարժական հնարամտություններ՝ կարողացան դաս-դասարանային համակարգի շրջանակներում ապահովել ուսումնադաստիարակչական գործընթացների բարձր արդյունավետություն:

խիստ սահմանափակված էին ուսուցիչների ստեղծագործական հնարավորությունները՝ նրանք կարողացան հաղթահարել ավանդական ուսուցման որոշ դոգմաներ և ստեղծել ուսումնադաստիարակչական գործընթացի կազմակերպման սեփական հեղինակային տեխնոլոգիաները ։Վիկտոր Շատալով ,նորարարական շարժման առաջամարտիկներից է:

Նա համարձակորեն դուրս եկավ դասապրոցեսի կազմակերպման դոգմատիկ պահանջների շրջանակներից և գործածելով մի շարք մանկավարժական նորույթներ՝ կարողացավ հասնել ուսուցման բարձր ու աննախադեպ արդյունավետության: Հատկանշական է, օրինակ, նրա առաջին գրքի վերնագիրը՝ «Ո՞ւր և ինչպե՞ս կորան երեքները»:

ՇԱՏԱԼՈՎԻ ՄԵԹՈԴԻԿԱՅԻ ԿԻՐԱՌՈՒՄԸ ԱՇԽԱՐՀԱԳՐԱԿԱՆ ԽՄԲԱԿՆԵՐՈՒՄ

հետաքրքրությունների և կայուն իմացական պահանջմունքի ձևավորումը խմբակի շրջանակներում

Արտադասարանական աշխատանքները, լինելով դասապրոցեսի օրգանական շարունակությունը, նպաստում են սովորողների ճանաչողական հետաքրքրությունների ձևավորման, գիտելիքների խորացմանն ու հարստացմանը: Այդ տեսանկյունով էլ սխալ կլիներ ճանաչողական հետաքրքրությունների ձևավորումը սահմանափակել միայն ուսումնական աշխատանքի շրջանակներում, չէ որ դպրոցականի հարցասիրությունը, հետաքրքրությունն իր արտահայտությունն է գտնում նրա ամբողջ գործունեության բազմազան տեսակներում: :

Դպրոցը ընդունում է միայն 9-րդ դասարանի աշակերտներ, որոնք ընդունվում են փորձարկման և հարցազրույցի արդյունքների հիման վրա մրցութային հիմունքներով: Դասընթացը նախատեսված է երեք տարի և ընթանում է դպրոցական ուսումնական ծրագրից դուրս: Առաջին տարում դպրոցականները ուսումնասիրում են երկրաձևաբանություն, կլիմայագիտություն և, հողագիտության հիմունքները: Երկրորդ տարում քարտեզագրության, օվկիանոսի և ջրաբանության դասերը լրացվում են առաջին հետազոտական նախագծով, ինչպես նաև Բելգորոդի շրջանում, Կովկասում, Կիբինում դաշտային պրակտիկան: Ուսումնասիրության երրորդ տարին դասավանդվում է Ռուսաստանի սոցիալ-տնտեսական աշխարհագրության և արտասահմանյան երկրների սոցիալ-տնտեսական աշխարհագրության վերաբերյալ:

Աշխարհագրական խմբակները երիտասարդների համար ,աշխարհագրագետների և ճանապարհորդների համար աշխարհը յուրովի բացահայտելու,ամբողջությամբ ընկալելու լավագույն միջոցն է։

արդյունքներն են՝ լիարժեք կրթված, նախաձեռնողական և հաջողակ անձնավորության ձևավորումը, որն ունի ժամանակակից աշխարհայացքների համակարգ, արժեքային կողմնորոշում, գաղափարական, բարոյական, մշակութային և էթիկական սկզբունքներ և վարքագծի նորմեր

խմբակի հեղինակային փորձարարական ծրագիր

Խմբակային պարապմունքները սովորաբար անցկացվում են դպրոցի աշխարհագրական աշխատասենյակում, կամ արտադպրոցական հիմնարկներում։ Սկզբնական շրջանում պայմաննները լինում են աղքատիկ, սարքավորումնները, դիտազննական պարագաները, սակայն հետագայում աշակերտների և ուսուցչի ջանքերի, աշխատանքների շնորհիվ լրացվում է այդ բացը։ Այն խմբակները, որոնք կատարում են երկարատև աշխատանքներ և ունենում են տարիների փորձ , այդ խմբակներում առկա են լինում բազմաթիվ ինքնաշեն դիտազննական պարագաներ։

բերված, ձևավորել հմտություններ և կարողություններ, ձևավորել կարողություն իտելիքները տարբեր իրավիճակներում կիրառելու ունակություն։ Միյևնույն ժամանակ ստուգել թեմաների յուրացվածության աստիճանը։

Դասի զարգացնող կողմը՝ դասը իր կազմակերպման ձևով և բովանդակությամբ ուղղված է նրանց ճանաչողական և ստեղծագործական ունակությունների զարգացմանը և նրանց պոտենցյալ հնարավորությունները և այդ զարգացման օրինաչափությունները օգտագործելու միջոցով։ Դասը նպաստում է ստեղծագործական մտածողության, էսթեթիկական և գեղագիտական ճաշակի ձևավորմանը։ Դասի միջոցով կարելի է բացահայտել աշակերտների անհայտ , ունակությունները և գտնելով այդ ծիլերը զարգացնել և թույլ տալ որ բողբոջի։

ստեղծումը ի սկազբանե հետապնդել է հետազոտական, փորձարարական նպատակ։Կատարված հետազոտական աշխատանքների վերլուծությունների հիման վրա կարելի է ասել որ, աշխարհագրական խմաբակը ձևավորովորում է աշխարհագրության կրթության բովանդակության հիմնական հետևյալ բաղադրիչները՝ գիտելիքներ, կարողություններ,ստեղծագործական գործունեության փորձ, հուզարժեքային վերաբերմունք աշխարհի նկատմամբ, տարածաշրջանային բաղադրիչ։

են աշակերտների իմացական ունակությունները։
2.Կարողությունները գիտելիքներ են գործունեության եղանակների մասին, այսինքն գործողության կատարման ձևի իմացությունն է։ Խմբակային աշխատանքների գործընթացում կարողությունների բազմակի կրկնությունըհանգեցնում է դրանց հմուտ կիրառման, այսինքն
կարողությունները անընդհատ մշակվելով վեր են ածվում հմտությունների։

3.Ստեղծագործական գորձունեության փորձը խմբակային պարապմունքների արդյունքում ձևավորում և կատարելագործում համեմատելու, ընդհանրացնելու, դասակարգելու, ինքնուրույն հետևություններ անելու ունակությունը։

4.Հուզարժեքային վերաբերմունքի ձևավորումը `արտացոլված է խմբակային աշխատանքներում, այն ընդլայնում է շրջակա աշխարհի վերաբերյալ համոզմունքները, գաղափարները, տեսակետները,
իդեալները և արժեքային կողմնորոշումները։

5.Տարածաշրջանային բաղդրիչը ` այն կոչված է ուսումնասիրելու հայրենի աշխարհը բնապատմական, ազգային-պետական ու տնտեսամշակութային ամբողջության մեջ, որպես ազգի բնօրրան ու հայրենիք :

աշխարհագրական խմբակի բովանդակությունը, խմբակի կատարած աշխատանքների արդյունքները՝ դիտազզնական պարագաներ, աշխարհագրական փորձ , պատկերային ներկայացումներ, թեմատիկ քարտեզներ և այլն պատրաստում և վերադարձնում են դասագործընթաց, ապահովելով որոշակի դիտազանննական պարագաներով ուսուցման միջոցներով

էքսկուրսիան ապահովում է տեղեկատվություն, էքսկուրսիայի իրականացումից հետո հավաքված տեղեկատվությունը վերադարձվում է աշխարհագրական խմբակ, վերլուծվում է հավաքած նյութերը, որոոնք օգտագործվում է բանվեճերի սեմինարների կազմակերպման համար։ Ստեղծվում են ինքնաշեն դիտազննական պարագաներ, դիտարժան նյութեր որոնք հանդիսանում են ցուցանմուշ աշխարհագրական թանգարանի համար և կիառվում են դասագործընթացում ։

են գործարաններ, համագործակցում են աշխատակազմի հետ և այլն։ Ստացված արդյունքները էմպիրիկ և տեսական նյութերը բերվում է խմբակ, որոնք օգտագործվում են հետագա կենֆերասների և այլ վերլուծական աշխատանքների համար։ Որպես սեփական արտադրանք խմբակի շրջանակններում սըտեղծվում են ամսագրեր, նաև էլեկտրոնային ամսագրեր, էլեկտրոնային հարթակում մասնագիտացված խմբեր, որտեղ ներկայացվում է աշխարհագրական խմբակի ողջ գործունեությունը, ինչն իր հերթին հանդիսանում է արտադպրոցական աշխատանք քանի որ կազմակերպում է աշակերտների և այլ օգտատերերի ազատ ժամանակը աշխարհագրության շրջանակներում, որպես արդյունք բարձրանում է աշխարհագրություն առարկայի վարկանիշը դպրոցական կրթության շրջանակում :

այժմյա ձեռքբերումները և նվաճումները վերլուծելով հանգել եմ հետևյալ եզրակացություններին՝
•Կարևոր է պատմական և մանկավարժական հետազոտությունների նշանակությունը, արդի գիտելիքների համար, անհրաժեշտ է փնտրել կրթության նորացման ուղիներ, նոր հայեցակարգեր ժամանակակից դպրոցի զարգացման համար,քանի որ չի կարող գրանցվել նոր հաջողություններ, եթե հաշվի չառնեին նախորդ դպրոցների թե բացասական և թե դրական կողմերը։

• Անհրաժեշտ է իրականացնել արտադասարանային, արտադպրոցական աշխատանքներ, խմբակի աշխատանքները ունեն իրենց դրական ազդեցությունը։ Ճիշտ և նպատակային կազմակերպումը կնպաստի աշակերտնեի գիտելիքների խորացմաը, բարոյական արժեքների ձևավորմանը, աշխարհագրական մշակույթի ձևավորմանը։

•Ուսումնական հաստատություններում աշխարհագրություն առարկային հատկացվող ժամաքանակը բավարար չէ, սպառելու աշակերտների բազմակողմանի հետաքրքրությունների շրջանակը, մեկ դասի շրջանակում հնարավոր չէ թերի հարցերը պարզաբան, քննարկել և վերլուծել դա ստեղծում է լրջագույն խնդիր աշակերտը չի կարողանում բավարարել իր հետաքրքրությունները, ըստ այդմ կրթության անհրաժեշտ բաղադրիչ պիտի հանդիսանա խմբակների ստեղծումը։

•Աշխարհագրական խմբակների ստեղծումը նոր հնարավորություններ և հեռանկարներ կբացեն աշակերտների առջև, խելացի աշակերտները կգտնեն իրենց դրսևորման շրջանակը, թույլ աշակերտները կկատարելագործվեն, հնարավորություն կնձեռվի նաև ինքնակատարելագործվելու, կատարած աշխատանքների շնորհիվ կտեսնեն արդյունք, գաղափար, որը կձևավորի բարձր ինքնագնահատական այն կնպաստի հասարակության լիարժեք անդամ լինելու, բարոյական, ստեղծագործող և գեղեցիկը ընկալող անձի ձևավորմանը։

ԵԶՐԱԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ