Презентация, доклад Үйкеліс күші. Үйкеліс түрлері(7 сынып)

12 th of January.

Үй тапсырмасы : Ф-7. Башарұлы Р.
§32.3.Техникадағы үйкеліс әрекеті (лексия)
14- жаттығу,115-бет , №1;5-есеп;§32 оқу

анықтама беру , үйкеліс түрлеріне мысалдар келтіру және есептер шығару

Сабақтың тілдік мақсаты : үйкеліс ,сырғанау үйкелісі, домалау үйкелісі, тыныштық үйкелісі, нормаль қысым күші сөздерін ағылшын тілінде қолдану,үйрену

Сырғанау үйкелісі –sliding friction
Домалау үйкелісі-rolling friction
Тыныштық үйкелісі-static friction
Нормал қысым күші - the fore of normal pressure

Өткен сабақ материалдары: денелердің өзара әрекеттесуі,күш, салмақ,бірқалыпты түзу сызықты қозғалыс. Деформация т.б

, өлшем бірлігі
3.Дене пішінінің немесе көлемінің өзгеруі –Деформация
4.Дене өзінің бастапқы пішіні мен көлемін өзгертеді – пластикалық деформацияда
5.Дене бастапқы қалпына қайта келеді- серпімді деформация
6.Гук заңының формуласы – F=kx
7. Күшті өлшейтін құрал динамометр
8.Денеге бір мезгілде әрекет ететін бірнеше күштің әрекетіндей әрекет жасайтын күш – тең әрекетті күш
9.Тең әрекетті күштің формуласы FR=F1+F2
10. Дененің жерге тартылу күші – ауырлық күші
11. «g» физикалық шамасы неге тең g = 9,8 Н/кг
12.Дененің тірекке неменсе аспаға түсіретін күші дененің салмағы деп аталады
13.Дене салмағының формуласы P=mg
14. Ауырлық күші қарастырылатын денеге түседі
15.Салмағы 0 –ге тең болатын дененің күйі салмақсыздық деп аталады

Өткен тақырыптарға шолу

күші д.а

Fүйк

және бір беттің екінші бетке түсіретін қысым күшіне тәуелді болады

сандық жағынан сипаттауға боладыФ

Арбашаны тақтай бетінде динамометрмен
тартамыз арбаша бір қалыпты қозғалған
кезде динамометрдің көрсеткіші
Үйкеліс күшінің модулін көрсетеді

көрсетеді

Fүйк=µN

N=mg

Fүйк- үйкеліс күші
N-қысым күшінің модулі
µ- үйкеліс коэффициенті

қысым күші деп атайды

N

Fүйк

F

mg

N=mg
N-нормал қысым күші

Нормаль қысым күші

Тарту күші

Дененің салмағы ауырлық күші

Берілген дене

Fүйк=Fтр

–
rolling friction
Тыныштық үйкелісі - трегние покоя –
static friction
Нормал қысым күші – на передний план нормалного давления –
the fore of normal pressure

қысым күші

Т-2

үстінде неге баяу қозғалады?

2. Не себепті шарғы жіптен жасалған бау шпагат жіптен жасалған баудан қиынырақ шешіледі?

3. Велосипедпен төмен қарай түскенде неге жеңіл болады, қандай үйкеліс түрі болады?

Үйкеліс аз

Заттың материялына байланысты

Үйкеліс артады, домалау үйкелісі

сүйретіп келеді .
Шана табаны мен мұз арасындағы үйкеліс коэффициенті 0,05 .
Ат арбаны қандай күшпен тартып келеді ?

2-есеп

Массасы 70 кг шкафты орнынан жылжыту үшін қандай күш жұмсау керек? Үйкеліс коэффициенті 0,3.

3-есеп

Массасы 50 кг дене 200 Н күштің әрекетінен жазық бетте бірқалыпты қозғалып келеді . Үйкеліс коэффициенті неге тең?

Т-есептер 2

m= 1 т 1000кг
µ=0,05

Fүйк-?

Шешуі
Fүйк= µN

N=mg

Fүйк=µN

Есептелуі

Fүйк= 0,05*1000 кг * 10 Н/кг
=500 Н

Ж: 500 Н

Fүйк= µN

N=mg

Ж: 500 Н

Есептелуі
m=70 кг Fүйк=µN Fүйк=0,3*70кг*10Н/кг=210H
µ=0,3 N=mg
Fүйк=µmg Ж: 210 Н
Fүйк=?

Fүйк= µN

Ж: 210 Н

Есептелуі:
m= 50кг Fүйк= µN

F=200H N=mg µ = = 0,4

µ=

µ=?

F

N

200 Н

50кг*10

Н

кг

Ж: 0,4

Fүйк= µN

Ж: 0,4

bye class!