Презентация, доклад на тему Зерттеушілікті оқыту және дамыту негізі

құрал)

Исабекова Арай Маулетқызы

бір аз ғана білікті ғылыми қызметкерлер тобына мамандалған қызмет ретінде емес, қайта жеке тұлғаның әр саладағы біліктілік жөніндегі, кең мағынада алғанда қазіргі адамның өмір сүру бейнесінің бөлінбес сипаты ретінде қарастырылады. Қазіргі әлем өте күшті қозғалыста және өте тез өгеруде, осыған байланысты өзіндік бір белгілі қалыптасқан білім қорына сүйене отырып дамуды жүзеге асыру мүмкін емес. Қазіргі кезеннің адамы әркез ізденімпаздық, зерттеушілік белсенділігін көрсетуі қажет. Осыған орай, білім саласында оқытудың зерттеушілік әдістеріне көңіл бөлудің деңгейі өте жоғары.
Білім алушыны жаңа мәліметтерді іздестіруге қалай үйретуге болады? Оны проблеманы көре білуге, тұжырымдар жасауға, сұрақтар қоя алуға, бақылауға, эксперименттер жасауға, түсініктерге анықтама беруге қалай үйрету керек? Бұл сауалдар қазіргі оқу орындарының барлығына да өзекті. Біз ұсынып отырған әдістемелік құрал осындай күрделі мәселелерді шешуге жауап іздеуге арналған.
Білім берудегі көптеген зерттеушілік оқытудың қазіргі кезеңдегі технологиясы оқушылардың зерттеушілік тәжірибе мен жобалаудың бірқатар ғана нұсқаларын ескереді. Білім алушының өзіндік оқу ізденімпаздығын жүргізу мүмкіндігіне ие болған оқытушы өзі жалғастыра алады деп есептелінеді. Дегенмен іс жүзінде ізденісті қалай жүргізу керек екендігін білім алушыға үйретпесе және оның ізденімпаздық қабілеттерін дамытпаса оның зерттеушілік әрекетінен дым шықпасы сөзсіз.

2

жауапты шешім қабылдауға, өз шешімінің нәтижесін бағалауға;
өз әрекетіне мақсат қоя білуге, оны жүзеге асыруға қажетті жағдайды анықтауға, ондағы жету процесін жоспарлауға және ұйымдастыруға;
өзіндік тұжырым жасауға, өзіндік бағалауға, өз әрекетін бағалауға;
түрлі жағдайда өзінің шамасын білуге;
қойылған міндетті орындауға, технология таңдай білуге мүмкіндік береді.

түрлі коммуникативтік құралдарды қолдануға;
коммуникативтік міндеттерді шешуде стиль мен жанрды таңдай білуге, қолдана білуге;
өзінің көзқарасын этикет нормаларына сәйкес жеткізуге;
өнімді өзара іс-қимылды, оның ішінде басқа да көзқарас пен бағыттарды ұстанатын өзге ұлт өкілдерімен қарым-қатынас диалогына түсе отырып, жанжалдық ахуалды шешуді жүзеге асыруға;
жалпы нәтижеге қол жеткізу үшін түрлі позициядағы адамдармен топта қарым-қатынас орнатуға мүмкіндік береді.

білім беру ісінің маңызды міндеті болып есептеледі.

Оқушының танымдық өзгертушілік әрекеті зерттеушілік деп аталатын әдістің көмегімен жүзеге асырылады

әрекет - оқушы тұлғасын түгелдей қамтитын күрделі іс-әрекеттер жиынтығы.

Зерттеушілік әрекет

Бірнеше мағынаны білдіреді: 1)белгілі бір объекті , затты жасау үшін қажетті құжаттар жиынтығы (есептер,сызбалар және т.б.) 2) белгілі бір құжаттың шамасын білдіретін алғашқы мәтіні, 3) белгілі бір ой-толғам немесе жоспар. Жобалаудың зертеуден айырмашығы – жобалау тәжірибеге бағдарланған. Жобаны жүзеге асырушы адам жаңаны ғана емес, өзінің алдында тұрған нақты проблеманы шешеді

деген ерекше қатынас.

Зерттеушілік оқытудың негізгі мақсаты- оқушының бойында адами мәдниеттің барлық саласында қажетті жаңа әрекеттерді жасау қабілеттерін өзбетінше және шығармашылықпен игере білуін қалыптастыру.

жатыр. Зерттеушілік әдебінің басында оның ішкі биологиялық психикалық табиғи талабы тұрады.

білімін шығармашылықпен игеру қабілетін; алынған материалды өңдеу және зерттеушілік әдебінің дағдыларын дамыту. Оның кішкентай ғана зерттеу нәтижесін басқалармен шатастыруға болмайды.
Педагогикалық нәтиже – баланың қолдан жасаған макеті немесе суреті емес, оның өз бетінше алған ең құнды шығармашылық зерттеу жұмысы, жаңа білімі мен білігі, жай орындаушы ғана емес, анық шығармашыл психикалық жаңа көзқарасы.

етуге үйрету;
нақты нұсқаулардан гөрі баланың ұсынысына көңіл аудару;
талқылау кезінде баға беруге асықпау;
білім алу барысында балаларға көмектесу:
проблеманы өз бетінше шешу дағдыларын қалыптастыру;
пәндер мен құбылыстар арасындағы байланысты бақылау;
ақпаратты талдау, талқылау, жүйелеу, топтау және жинақтау;
өзіндік пікірін ешбір қорқынышсыз ұсыну.

анықтау;
Зерттеу тақырыбын таңдау (зерттеу міндеттерін анықтау);
Зерттеу әдістерін таңдау;
Зерттеуді жүргізу (ақпараттарды жинау және өңдеу, бақылау, эксперимент т.б.)
Алынған материалды талдау және тарату (алынған материалды белгілі ережелер мен тәсілдерді қолдана отырып, құру);
Қорытындылау. Есеп беруге дайындалу (негізгі түсініктерге анықтама беру, зерттеу нәтижелері бойынша хабарлама жасау т.б.);
Презентацияны жариялау (қорғау және сұрақтарға жауа беру);
Аяқталған жұмыс қорытындысын талқылау. Рефлексия.

қарау
Бақылау жасау
Материал жинау
Қорытынды жасау
Презентация
Рефлекция

болып табылады.
Зерттеу міндеттері
Зерттеу міндеттері мақсатты нақтылауды көздейді. Егер мақсат жалпы бағыт көрсетсе, міндеттер негізгі қадамдарды сипаттайды

туындаған мәселе. Проблемалық белгілі бір шешімі болып табылатын мәселе емес, ол теориялық немесе практикалық болуы мүмкін.

ұқсаған проблема
олимпиадалық сақинаға ұқсас проблема

піл туралы хикаяға ұқсаған проблема

деректі материалдармен сәйкес, зерттеуге бағыттайтын негіздеме болуы тиіс.

көздейтін теориялық,

бақылау мен эксперимент арқылы тексеруді көздейтін эмпирикалық.

ағашын бөлмеде өсіру; балықтың қорегі не?
Теориялық:
менің тегім; кім блам; көз қалай көреді.

нәтижеге беріп, пайдалы болуы тиіс
- Қарапайым болуы тиіс
- Аз уақыт ішінде орындалатындай болуы

ету.