Презентация, доклад на тему Ғылыми жоба тақырыбы Тіс күтімі

Жобаны қорғаушы: 4 сынып оқушысы: Берекеқызы Ботакөз

құрылысы
2.2. Тіс және ауыз гигиенасы
2.3. Тіс жегінің пайда болуы және денсаулыққа әсері
2.4. Тісті емдеу жолдары
3.1. Тісті күту
3.2. Тісті сақтау жолдары
3.3 Тіс туралы қызықты деректер
ІІІ. Қорытынды бөлім
Пайдаланған әдебиеттер тізімі

бар тағамдарды көп
жеуден және басқа да факторлардың
әсерінен тісжегінің пайда болуы, тіс
түскеніне мән бермеуден болса, екіншіден
емдетуге қаражат тапшылығы кедергі
болып отыр.

сақтамаудың адам
денсаулығына қандай әсері бар?
Гипотеза:
Егер біз тіс ауруларына әсерін тигізетін факторларды
оқып, зерттесек, онда халық арасындағы аурулардың
санын төмендетуге әкелетін ағартушылық жұмысты
жүргізе аламыз
Зерттеу пәні: валеология
Зерттеу обьектісі: Тісті күту жолдарының адам
денсаулығында алатын орынын зерттеу.

келіп,тіс ауруларының алдын алуға,жас күндерінен бастап күте білуге дағдылану

Жұмыстың міндеттері:
• тіс гигиенасын сақтау;
• аурулардың алдын алу;
• тісімізді сақтауда қолданылатын іс-шаралар

тірегі деп айтуға болады. Сау тістермен күлімсіреу – бұл саулықтың, әдеміліктің, сәнділіктің және мәртебеліліктің көрінісі . Шынында да адамның көркі - маржан тіс. Тістің сау әрі әдемі болуы сұлулық ғана емес, деніңнің саулығы. тамақтың құрамының бұзылуы, сапасының болмауынан. Адамзаттың ас қорыту қызметіне бірден-бір маңызды роль атқаратын негізгі шайнау аппараты, бұл маржандай тізілген табиғаттың берген тісі. Ас қорытылып, адам ағзасына жақсы сіңуі үшін ауыз қуысынан жақсы шайналып өтуі тиіс. Жақсы шайналмаған асты сіңіру үшін бауыр, өт жолдары, асқазан т.б ішкі ағзалар көп жұмыс істеуге тура келеді, осының зардабынан ішкі ағзаларға зиян келеді. Мұның соңы әртүрлі созылмалы ауруларға әкеледі. Сол себепті «Ауырып ем іздегенше, ауырмайтын жол ізде» деген аталы сөзге ерекше мән беру керек деп есептеймін.

тіс мойыны,
ІІІ-тіс түбірі
1. Кіреукесі (эмаль)
2. Дентин
3. Дәнекер ұлпалы тіс пульпасы
4. Цемент заты
5. Тіс бекінген сүйек
6. Қан тамырлары
7. Жүйке талшығы

4-үлкен 3- кіші 1-күрек 2-сойдақ
азу тістер, азу тістер, тістер, тістер.

Үстіңгі жақсүйекте
16 тіс, астыңғы
жақсүйекте 16 тіс,
күрек тіс саны -8
сойдақ тістер саны-4
кіші азу тістер саны-8,
үлкен азу тістер
саны-12

алғашқы тіс, 2 жаста 20 тіс,6-7 жаста сүт тіс түсіп,12-14 жаста тұрақты тістер,18-20 жаста үлкен
азу тіс

(кіреуке және тіс сүйегі) патологиялық бұзылу үрдісі.
Алғаш рет бактерияларды дәл сол тіс қағында голланд ғалымы А. Левенгук (1683 жылы) анықтады. Бактериялардың тіршілік әрекетінің өнімі қышқылдар болып табылады, олардың бөлінуі тістің бұзылу процесінің басталуына жәрдемдесуі мүмкін.Тісжегі (кариес), қанжел (пародонтоз), қанқұрт (периодонтит), тіс ұлпасының қабынуы (пульнит), тіс сарғаюы «флюороз» деген ауру

5 4 3 2 1 1 2 3 4 5 6 7 8
          8 7 6 5 4 3 2 1 1 2 3 4 5 6 7 8

3-ші тістердің  бұзылуы бауыр мен өттің жұмысы дұрыс еместігін аңғартады

1-ші және 2-ші тістердің бүлінуі қуық пен бүйректе, құлақта кінәрат барын

,6-шы тістердің бүлінуі асқазан мен асқазан асты безінің  жұмысы 
бұзылғанын білдіреді.

8-ші тістердің бүлінуі жүрек пен аш ішектің жұмысы бұзылуынан

4-ші тістер бүлінсе,өкпе мен тоқ ішекте ауру болғаны

Швед маман-
дары 35 - 90 жас аралығындағы 1960ж адамға тәжірибе  жаса
ған.Түбірлі тістерді жұлған адамдарда жады нашарлайды.

Профессор Ян Бегдахлдың айтуынша: «Тістер тек қана тағамдар шайнау үшін ғана емес,ми қызметтерін сақтап және қолдап отырады»

жұлу

Коронка - зақымданған тістің пішінін, қызметін және сыртқы түрін толық қалпына келтіретін протез..

Брекет -тісті түзету үшін қолданатын әдіс.

құралдардың көмегімен тазартып тұру қажет:
1. тіс щеткасы
2. тіс пастасы
3. тіс жібі (флосс)
4. ауызды шайқауға арналған сұйықтық

белгі бұл өнім таза ХИМИЯДАН тұратынын білдірсе,
белгі өнімнің 70% химия, қалғаны табиғи өнімнен құралатынын білдіреді.
белгі тұрған өнім толығымен тек қана табиғи қоспалардан жасалған болып табылады

мол күнделікті дәм қажет. 2.  Сүт, ірімшік, ет және жасыл көкөністерде тістің сау әр мықты болып өсуіне
қажетті кальций бар. 3.  Фторидтер әр тісті қорғап тұратын қатты эмальды қабық үшін қажет.
Фторидтер кейде құбырдан ағатын суда, кез келген балықта, сондай-ақ шайда болады. 4.  Тіс үшін қауіпсіз шикі көкөністер, жаңғақтар, дәндер,
табиғи йогурт, жартылай майсызданған сүт, сүзбе және ірімшік секілді тағамдар
5. Суды фильтрден өткізетін құрылғыларды пайдалану, ал жоқ жағдайда қайнатылған
суды пайдалану қажет

алдында ысып, тазалау қажет;
• Тісті дұрыс тазалау техникасын сақтау қажет;
• Күніне жоқ дегенде бір рет тістің арасын тіске арналған жіппен тазалап отыру қажет;
• Ауыз қуысын шаятын арнайы сұйықтықтарды пайдалану қажет
• Тіс тазалағыштарын пайдалану қажет; (тісінді өте үшкір затпен шұқылама)
• Дұрыс тамақтану (Ыстық тамақ ішіп отырып суық су ішсе немесе керісінше)
• Шеткасын әр 3 ай сайын ауыстырып отыру қажет.
• Жылына 2 рет тіс дәрігеріне көріну керек.
• Тіс щеткасы қатаң түрде әр адамда жеке болуы керек.
• Тамақтан соң әр уақытта тісті қайнаған сумен шайып тұру керек
• Тіспен қатты заттарды шағуға, тістеуге болмайды
• Тістерді стандарттық әдіспен 2-3 минуттай тазалау
• Тіс щеткасын пастадан тазалау, оны сабындау, басымен жоғары қаратып бір ыдысқа қою.

алғаш боп ат берген Гиппократ. Ол баланың тісі сүттен шығады деп есептеген соң «сүт тіс» деп атаған.
3.Адам атаның аузында 30тіс болыпты деседі. Сондықтан да, айда отыз күн бар.
4.Құрамындағы шоколад, яғни, какао-ұнтақ кариестің дамуына бөгет болады.
5.Исаак Ньютонның тісі әлемдегі ең қымбат тіс болып табылады. Ол 1816 жылы қазіргі бағамен 3,300 долларға сатылған. Оны Аристократ сатып алып жүзігіне тағып қойған екен.
6.Жапондардың айтуынша, тісті күніне 3 мәрте тазалау артық салмақтан арылтуға септігін тигізеді-міс.
7.Тіс үшін ең қауіпті спорт-хоккей. Кәсіби хоккейсттердің 68пайызы алаңда бір-бірден болса да тістерін жоғалтқан.
8.Ағзадағы кальцидің 99 пайызы тісте.
9.Өткен ғасырдың 60жылдарындағы зерттеу бойынша, тіс щеткасының 3000 түрлі модельі ойлап табылған.
10.Вермонт штатының (АҚШ) заңы бойынша, әйел күйеуінің жазбаша рұқсатынсыз тіс протезін тағып жүре алмайды.
11. Қытайда "Өз тісіме деген махаббат күні" атты ұлттық мейрам бар екен. Ол мерекені Қытайлықтар 20 қыркүйекте тойлайтын көрінеді.
12.Род-Айленд (АҚШ) заңы дүкендерінде тіс щеткаларын сенбі күні сатуға тыйым салады.

қадірле
Өмірге адам бір-ақ рет келеді.