Презентация, доклад Қазақ тілі Жіктеу есімдігі (4-сынып)

тілде атқаратын қызметін байқау, есімдікті сөйлеу тәжірибемізде қолдана білуге үйрену.

Қажет жағдайда зат есімдерді есімдіктермен алмастырып қолдануға дағдылану, ой-өрісіміз, тілді дамыту, өз ойымызды тез әрі жүйелі жеткізу, шығармашылыққа баулу.

Өз ана тілімізді сүюге, халқымыздың ұлағатты, ғибратты сөздерінен үлгі-өнеге алуға, сол арқылы адамгершілік қасиеттердің қалыптасуына ықпал ету.

жарығын алақанға саламын,
Жүрегіме басып ұстай қаламын,
Нұрын шашып жарығы мен мейірімін,
Көркін ашар мына әсем даланың.

5-жаттығу 144-бет

Есімдіктерді тауып, өзімен байланысып
тұрған сөзбен бірге айт. Шелекке мінездеме бер.

Оның қызметі, бұл жұмыстан, мен болмасам, өздерің алыңдар, оның жібі, оны іздеп те жатпады, ешкім іздеп те жатпады.

төбесінен жұлдыздар көрінеді.

Наурыздың сәні:

Сұрақтарға жауап бер.
- Есімдік дегеніміз не?
- Мен, сен, ол есімдіктің қай түріне жатады?
- Кім? Не? Қанша? Есімдіктің қай түріне жатады?
- Өздік есімдігіне мысал келтір.

қай есімдіктер?»
Етікші аспабының біріне ұқсас есімдік,
есімдіктің қай түрі?
Басқаның бәрін өзі сұрайды, өзінен
ешкім сұрамайды?
Жақтас жалғауға жіктеле
қояды, жақтас емесіне
жоламай қояды?

қолы ортақ

«Наурыз көже»

Наурыз көжеге салынатын 7 тағам түрі:
1. Ет, қазы-қарта, жал-жая;
2. Су;
3. Тұз;
4. Айран;
5. Тары;
6. Күріш;
7. Құрт;

кім?
Ілік кімнің?
Барыс кімге?
Табыс кімді?
Жатыс кімде?
Шығыс кімнен?
Көмектес кіммен?

Мен ол біз
Менің оның біздің
Маған оған бізге
Мені оны бізді
Менде онда бізде
Менен одан бізден
Менімен онымен бізбен

септіктерінде түбірдегі л,н дыбыстары түсіп қалады;
Барыс септік жалғауы жуандап, л, н түсіп қалған түбірге -ған түрінде жалғанады.
Жатыс септікте ол есімдігіндегі л дыбысы н-ға айналады;
Көмектес септікте түбір мен жалғаудың арасында -ы, -і дәнекері пайда болады;

есімдер мен есімдіктерді септеп жаз.

Күн, сен, қол, ол

едің?
Сен мені сезесің бе,
неге іздедім?
Алауыртқан таңдардан сені іздедім,
Қарауытқан таулардан сені іздедім.

күндерің,
Бақытсыз-ақ бақытты боп жүргенің.
(М.Мақатаев)
2) ... қазақпын, мың өліп, мың тірілген.
(Т.Молдағалиев)
3) ... жазбаймын өлеңді ермек үшін,
Жоқ барды ертегіні термек үшін.
(А.Құнанбаев)

оны бізді менде ол
сенде онда біз онымен
менен сенен одан бізде
бізден менімен сенімен

сыйлайды.
2. Жаманның бола алмайды,
Болғанды көре алмайды.
3. Балапан ұяда не көрсе,
Ұшқанда іледі.

не үшін керек?
Құлақ деген не үшін керек?
Жүрек деген не үшін керек?
- Тіл мен жағың не үшін керек?
Ал аяғың ?
- Ал есімдік не үшін қажет?

алған білімді
Ұмытпай есте сақтайық.

5-жаттығу. 145-бет