Презентация, доклад Тыныс алу биология 8 сынып

қызметі.

Круглоозерный орта жалпы білім беретін мектебі биология пәнінің мұғалімі-
Кажмаганбетова Бибигуль Тулегеновна

алудың дыбыс шығару және сөйлеу қабілетіндегі маңызын түсіндіру.
Оқушылардың биология пәніне қызығушылығын арттыру,білімді талдау, салыстыру, ойлау қабілетін дамыту.
Өзін-өзі танып білуге, аурудың алдын алып, денсаулығын сақтауға,салауатты өмір салтын ұстануға тәрбиелеу.

Жаңа білімді меңгерту.
Сабақтың әдіс тәсілдері: Оқу мен жазу арқылы сыни тұрғыдан ойлау технологиясы. Топпен жұмыс,Тест тапсырмасы, «Сырлы сөздің орнын тап»-ойыны, «Графиктік диктант», «Биологиялық есептер».
Сабақтың көрнекілігі: Компьютер кешеніндегі интерактивті тақта.Слайдтар. Адам денесінің құрастырмалы үлгісі.Тынысалу мүшелері-өкпе, көмей,кеңірдек, бронхы муляждары, суреттері.
Пәнаралық байланыс: Әдебиет, Валеология, Математика, Зоология.

сұрақ:

Қос шауыпкелі бар,екі алыпкелі бар.
Қос жолкөргіші бар, екі үнсезгіші бар.
Жалғыз моласары бар,кеуде қағары бар.
Ауа соғары бар,қорек қорабы бар.
Тағы, тағы....тоқсан жол торабы бар.
Табады бұл жұмбақты ,талпынған талабы бар

в) эндокард с) миокард
2. Жүректің құлақшасы мен қарыншасы өзара ........ арқылы байланысады:
а) жақтаулы қақпақшамен в) сіңір жіпшелерімен с) тұтас қолқамен
3. Қанды жүректен ұлпалармен мүшелерге жеткізетін қан тамыры:
а) вена тамыры в) капилляр тамыры с) артерия тамыры
4. Құлақшалардың бір жиырылуынан екінші жиырылуына дейінгі кезең:
а) жүрек автоматизмі в) жүрек циклы с) биоэлектрлік сигнал
5. Үлкен қанайналым шеңберінің басталуы: а) сол жақ құлақшадан
в) сол жақ қарыншадан с) оң жақ қарыншадан
6. Кіші қанайналым шеңбері қай жерде аяқталады:
а) оң жақ құлақшада в)сол жақ қарыншада с) сол жақ құлақшада
7. Адамның қан қысымын өлшейтін құрал:
а) спирометр в) термометр с) тонометр
8. Қан ағысының жылдамдығы қай жерде жоғары:
а) қолқада в) артерияда с) венада
9. Адам өміріне қауіп төндіретін қан кетудің түрі: а) веналық қан кету
в) артериялық қан кету с) капиллярлық қан кету
10.Қалыпты жағдайда ересек адамның тамырының соғуы 1 минутта шамамен:
а) 60-70 рет в) 70-80рет с) 80-90рет

Жаттығу тестінің жауаптары: (Әр дұрыс жауапқа 1 ұпай) 1.с 2.а 3а 4с 5в 6в 7с 8с 9а 10в

Сабақтың тақырыбы: Тыныс алудың маңызы.
Тыныс алу мүшелерінің құрылысы мен қызметі
Жоспары:
Тыныс алу деген не?
Тыныс алу жүйесінің жолы.
Тыныс алу мүшелерінің құрылысы
Тыныс алу мүшелерінің қызметтері

омыртқалы жануарлардың тыныс,алу жүйесі қандай эволюциялық өзгерістерден өткенін анықта.
(омыртқалы жануарлардың тыныс алу эволюциясы-суреттер)
2топ:Бес бұрышты қызыл түс -Адамның және сүтқоректі жануардың тыныс алу жүйесінің ұқсастығы бар деп тұжырымдауға бола ма? ( дәләлде )
3топ:Төртбұрышты жасыл түс -Жануарлар мен адамдар қорексіз бірнеше күн,сусыз 3-4 күн тіршілік ете алады,ал ауасыз 4-5 минут та тіршілік ете алмайды.Неге ауасыз өмір сүре алмаймыз?(қан айналу жүйесімен байланыстыр)
4топ:Үш бұрышты сары түс- Атмосфералық оттектің тыныс алғанда өкпеге баратынын түсіндіңдер,тәжірибе түрінде терең дем алып көріп, мұрыннан өкпеге дейін баратын жолды ретімен орналастырыңдар.

Өкпе- аңқа- кеңірдек- мұрын-бронхылар- көмей- өкпе көпіршігі.
Біз дем алатын ауаның құрамы қандай?

,графиктік өрнек сыз:
У осінде-жауаптар, Х осінде -сұрақтар.

Іші қуыс
түтік

Кеңірдек

Жіңішке
бұтақшалар

Бронхиола

Газ алмасу
процесі

Тыныс алу

Көмей
кеңістігі

Дыбыс саңылауы

Өкпе
қабығы

Плевра

у

х

саңылауы

Өкпе
қабығы

Плевра

Іші қуыс
түтік

.

.

.

.

.

Тармақталған бұта тәрізді
Сіңір буын бұлшықеттерден тұратын бірнеше шеміршек.
Ірі шеміршек-қалқанша шеміршегі.
Оң жақ және сол жақ өкпеге кіреді
Дыбыс саңылауы бар
Шеміршекті жартылай сақиналардан тұрады.
Кеуде омыртқасы тұсында екіге бөлінеді
Ауаны ылғалдайды,жылытады,шаңды ұстап қалады.
Альвеолдармен аяқталады.
Дыбыс түзу және айқын сөйлеу
Тербелмелі эпителийлі сілемейлі қабықша.

рет (Тәнтану), 12-16рет (Биология) тыныс алады делінген . Егер адам шамамен 1 минутта 16 рет тыныс алады деп есептесек , ол адам 1 сағатта және 1 күнде неше рет тыныс алуы ықтимал?

№2 есеп. Қалада 150000 адам тұрады.Биіктігі орташа бір ағаш 3 адамды оттегімен қамтамасыз етеді. Ағаштың қоректену ауданы 12 шаршы метр. Қала халқын ауамен толық қамтамасыз ету үшін неше ағаш өсіру керек және ол ағаш қанша ауданға ( га) егіледі?

Биологиялық есеп жауабы:

№1есеп. 1сағат=60 минут х 16рет= 960рет; 1күн =24 сағат х 960рет =23040рет

№2 есеп. 150000: 3 =50000 ағаш.
50000 х 12 м2 =600000 м2 немесе 60 га

мақсатына жетудің ажырамас құрамдас бөлігі» Н.Ә.Назарбаев.

Денсаулық туралы мақал-мәтелдер жаз:
Денсаулық – зор байлық
Тәні саудың – жаны сау.
Дерт көп - денсаулық біреу.
Тазалық саулық негізі – саулық байлық негізі.
Жақсы жұмыс –жанға тыныс,
Ауада көп жүргенің - ұзақ өмір сүргенің.

ыстап өкпені,Никотин уын төккені.
Денеге дерт боп жетеді,әдет боп жаман кетеді.
Зиянды затты көп тұтсаң,Өмірің қор боп өтеді.
Спортпен болып мәңгі дос,Мағынасыз жүрме бос.
«Зиянды заттан аулақ!»-деп,Достарыңа ақыл қос!

Ү. Үйге тапсырма беру:
1. «Жергілікті жердің ауа тазалығы жағдайы» хабарлама жазу.
2.Оң қолыңды кеудеңе қойып өзіңнің 1минутта қанша рет тыныс алатыныңды анықтап кел.

Бағалау парағы: