Презентация, доклад по биологии на тему Ас қорыту жүйесі

Шығыс Қазақстан мемлекеттік университеті колледжінің 1 курс оқушысы
Пән мұғалімі: Жақсылықова Гульмира Идришевна


Өскемен 2011

азу тістер.

кіреукесі (эмаль);
2 - дентин;
3 - дәнекер ұлпалы тіс пульпасы;
4 - цемент заты;
5 - тіс бекінген сүйек;
6 - қан тамырлары;
7 - жүйке талшығы.

Мұндай қимыл қызыл иектегі қан айналымын тездетеді де, оны нығайтады.
Жоғарғы және төменгі тістердің барлық бүйір және сыртқы, шайнағыш және ішкі беттерін тазалаңыз.
Үлкен азу тістердің барлық беттерін тазалаңыз.
Алдыңғы тістердің барлық ішкі беттерін және тіс арасындағы жерлерді тазалаңыз.

түрлі тамақтардан тұратын тамақтануға негізделуі керек;

нан, ұн, макарон өнімдерін, күріш пен картоп сияқты өнімдерді күніне бірнеше рет, әртүрлі тамақ ішкен сайын жеп тұру қажет;

әр түрлі жемістер мен көкөністерді күніне бірнеше рет тәулігіне 400 грамнан астам жеу керек. Мүмкіндігінше жергілікті жағдайда өсірілген жеміс - жидектер мен көкөністерді жеген дұрыс;

күнделікті құрамында майы мен ас тұзы аз сүт пен сүт өнімдерін (айран, қатық, ірімшік, йогурт) қолдану керек;

майлы ет пен ет өнімдерін бұршақ тектес өнімдермен, балықпен, құс етімен немесе арық етпен ауыстыру керек. Балық пен құс етінің үлес салмағы көп болмауы керек;

жалпы майдың мөлшері - еттің, сүт және тағы сол сияқты тамақ даярлау барысында қосылған майлар тәуліктік тағамның энергетикалық құндылығының 15 - 30% құрауы керек;

мүмкіндігінше асты булап, қайнатып немесе электр пешке пісірген дұрыс. Тамақты дайындау кезінде майды барынша аз қосу керек;

құрамында қанты аз диеталарды ұстанған дұрыс (рационның тәуліктік энегетикалық құндылығы 10 % аспауы керек).

ас тұзының жалпы мөлшері күніне - нан, консерві және басқа да өнімдердің құрамындағы 1 шай қасықтан аспауы керек. Асқа мүмкіндігінше йодталған тұзды қолданған жөн;

дененің идеалды салмағы ұсынылған өлшем көрсеткіштеріне сәйкес келуі керек (дене массасының индексі 18,5-24,9 кв/м). Физикалық белсенділіктің ең болмаса орташа деңгейін ұстап тұру керек.

құрылысымен атқаратын қызметімен танысу.
Керекті құрал-жабдықтар: сурет “Асқорыту жүйесі”, нақпішін (муляж).

 Кестені толтырыңыз. Қолданылатын ойын «Қазымыр оқушы».
Кесте - Асқорыту жүйесінің құрылысы және қызметі
 
 
 
 

2. Ауызға бір үзім нан салыңыздар. Оны 2-3 минуттай шайнаңыздар. Нанда қандай дәм пайда болады Мұны қалай түсіндіресіздер.
 
3. Үш дөңгелек сызыңыздар. Оның ішіне: «Ауыз қуысының кілегейлі қабығы», «Мидағы сілекей бөлу орталығы», «Сілекей безі» деп жазыңыздар. Сілекей бөліну рефлексі кезіндегі жүйкенің қозу жолын көрсететіндей етіп, дөңгелектерді стрелкамен қосыңыздар.
Сурет. Сілекей бөлінудің шартсыз рефлексті доғасы

Мидағы сілекей бөліну орталығы

Сілекей безі

Ауыз қуысының кілегейлі қабығы

Мидағы сілекей бөліну орталығы

түрінде көрсетіңіз. Күрек, ит және азу тістердің суретін салып оларды салыстырыңыз, құрылысы мен атқаратын қызметінде қандай байланыс бар екенін анықтаңыз.
Астыңғы және үстіңгі жақта күрек тістерден бастап тұрақты тістердің орналасуын формуламен жазып көрсетіңіз. Бөлшектің алымына үстіңгі жақтың жартысында, бөліміне астыңғы жақтың жартысында орналасқан тістерді жазыңыз.
Бастауыш сынып оқушыларына арнап тіс гигиенасы туралы шағын әңгіме құраңыз.
5. Қосымша кітапты қолдана отырып асқорыту жүйесіне қатысты мақал - мәтелдерді жазыңыз оны түсіндіріңіз.
6. Уланған адамға көрсететін бірінші жәрдемді ретімен жазыңыз.
7. Мектепте тамақтандыруды ұйымдастыру тақырыбына төмендегі жоспарды негізге ала отырып ата-аналарға арнап лекция дайындаңыз.
мектепте тамақтандыруды ұйымдастыру;
жақсы тамақтанудың тоғыз принципі;
ағзаның дұрыс тіршілік әрекетіне керекті микроэлементтер мен дәрумендер;
тамақтану тәртібі.  
 
 
 







 
 
 
 
 
 
 
 
 

тұзының мөлшері 5-6 грамм
Тағамның құрамында ағзалық заттар ыдырағанда бөлінетін энергия
Асқорыту жолының кеңейген мүшесі қарын
Тоқ ішектің соңғы бөлімі тік ішек
Бауыр жасушаларынан бөлінетін сұйықтық өт
Жасуша жарғақшасынан өту үшін тағамдық заттар алдымен қандай күйге айналады? Ыдырау керек
Тағам құрамындағы күрделі ағзалық қосылыстардың ыдырап, қан мен лимфаға өтуі асқорыту
Ирелеңдеп орналасқан мүше ішек
Тіс сауытының сыртын қаптайтын зат кіреуке (эмаль)
Өттің түсі сары-қоңырқай кейде жасыл
Ағзаның құрылыс материалы тағамдық заттар
Күрек тістердің саны 8
Сілекейдің құрамындағы судың мөлшері 1,5-2 литр, 99-99,5%
Өсімдік майының ағзаға сіңуі тез, әрі жеңіл

еріндер, ұрт, тістер, қызылиек
Түскі аста пайдаланатын тамақ мөлшері 40-50%
Суды артық пайдалану зиян
Ересек адамның тістерінің саны 32
Нәруыздар ағзада өздігінен түзілмейді
Төменгі бөлімі қарынмен жалғасатын мүше өңеш
Сілекей бездерінің саны 3
Бауырдан тәулігіне бөлінетін өттің мөлшері 0,5-1 литр
Қарын мен тоқ ішекті байланыстыратын мүше аш ішек
Тоқ ішектің ұзындығы 1,5-2 метр
Тәулігіне адам ағзасына қажетті нәруыз мөлшері 100-120 грамм
Адам ағзасындағы ең ірі асқорыту безі бауыр
Ішек пен қарын ауруларын тарататындар микробтар, жәндіктер, сапасы төмен тағамдар
Адамға тәулігіне қажетті майдың мөлшері 70-100 грамм

Ескерту:
Қара түспен белгіленген – жакуаптар
Қызыл түспен белгіленген - сұрақтар

орташа деңгей
С - 8 сұрақ – жоғары деңгей