Презентация, доклад на тему 12 кл Презентация Жүйке жүйесінің қызметі

жүйке жүйесінің жоғарғы қызметі

қамтамасыз етеді

принципімен түсіндіріледі

Сеченов Иван Михайлович.
1829-1905 ж.ж

қозуды тудырады;
Мидағы қозу мен тежелу процестерін реттейді;
Адамның қимыл мен іс-әрекеті , қозғалысын,яғни мінез құлқын тудырады

Петрович.
1849-1936 ж.ж

субъективті көрінісі болып табылады

Мидағы шындықтың көрінісі

сондай-ақ жаңа ортада осы заңдардан алған білімін қолдана білу
Жануарлардың ұтымды белсенділігінің деңгейі жүйке жүйесінің дамуымен байланысты
Жоғары даму адамда ең жоғарғы деңгейге жетеді және ол ойлау түрінде көрінеді

пайда болуы .

бейнеленуі. Бұл зейін арқылы байқалады. Зейін белгілі бір жағдайдың адам психологиясында шоғырлануы, жинакталуы. Зейін қойып қабылданған көрініс, оқиға және т. б. ұзақ уақыт есте сақталады.

ой жұмылдыру зейін деп аталады. Бір нәрсеге барынша зейін аударған кезде адамның сыртқы кейпінен ерекше өзгерістер байқалады. Тіпті тынысы тарылып, сирек дем алатын болады.
Зейін еріксіз зейінЗейін еріксіз зейін жөне ерікті зейінЗейін еріксіз зейін жөне ерікті зейін болып екіге бөлінеді. Еріксіз зейін адамның еркінен тыс пайда болады. Адам алдына мақсат қоймайды. Тек қана көңіл аударған окиғалар мен нақтылы деректер көңіл күйіне ерекше өсер етіп, ұзақ сақталады. Ерікті зейін кезінде адам ойға алған пиғылын орындау үшін алдына мақсат қойып, оны арнайы тәсілдермен орындауга жігерін жумылдырады. Ынтасыз адамды жаңгалақдейді. Жаңғалақтық дегеніміз - ерікті зейіннің нашарлауы. Жаңғалақтың көңілін кез келген коздырғы бөле береді де істеген ісін жалғастырмай аяқсыз қалдырады.

сақтайды. Есте сақтау адамның психикалық үдерістерінің бір көрінісі. Есте сақтау аркылы бұрынғы окиғалар мида жинақталады, қорытылады және қажет кезінде қайта пайдаланады. Есте сақтау арқылы адамзат тарихында мындаған жылдар жинақталған білім мен тәжірибелер еске түседі. Әрбір адамның есте сақтау қабілеті өзіне ғана төн.
Есте сақтаудың 2 жолы бар. Оның бірі - ойланбай есте сактау, екінші мәнісіне түсініп есте сақтау.
Ойланбай есте сақтау - белгілі бір мәліметтердің мағынасына мән бермей, тек жаттап алу. Бұл бірнеше рет қайталаудың нәтижесінде жүзеге асады. Жаттанды деректер ұзақ уақыт есте сақталмайды, оның тек уақытша ғана мәні бар.
Мәнісін түсініп есте сақтау кезінде адам сол деректердің мәніне терең талдау жасайды. Сол арқылы оқығандарын терең түсінеді, ұзақ уақыт есте сақтайды.

Қысқа мерзімді

Материалды өте қысқа
уақытқа
есте сақтау
(қабылданған алғашқы
секунттарға ғана )

Ұзақ мерзімді

Сезінулерден кейін
ұзақ мерзімге
есте сақтау

сақтау,

Ерікті

Мақсатты түрде
есте сақтау

Ол өмірлік тәжірибенің
негізгі бөлігін қалыптастырады

Кәсіби және басқа
да дағдыларды қалыптастырады

адам заттарға, құбылыстарға тән қасиеттерді, олардың байланысын толық күйінде есіне түсіреді. Ойлау кезінде кажетті жағдайлар жан-жақты талданады, толықтырылады, есте бар деректермен салыстырылады. Ойлау мидың күрделі кызметі арқылы жүзеге асады. Ойға алган нәрселер адамның бірімен-бірінің қатынасы арқылы орындалады. Адамның ойлау кабілеті еңбек ету барысында калыптасады. Ол айналадағы болып жатқан жагдайларды сөзбен бейнелеу, ойға берілу аркылы көрініс табады. Ойлау қабілетінің 2 түрі бар. Біріншісі, сөзбен қисынды ойлаудың жалпы заңдылықтары нәтижесінде дәлелдеуге мүмкіндік туады. Екіншісі, көрнекі-бейнелі ойлау арқылы заттар және т. б. олардың салыстырмалы бейнесі көз алдымызға келеді.
Адам миының сол жақ сыңарының сөзбен қисынды ойлауды жүзеге асыруды қамтамасыз ететіні анықталды. Ал мидың оң жақ сыңары көрнекі-бейнелі ойлауға қатысты ақпараттарды өңдеуге көбірек әсер етеді.

нәрсеге ғана нақты қадалып, өзге заттарды қабылдамауы

көрінісі. Саналы адам деген ұғымда терең мән бар. Сана адамның білім дәрежесін, шығармашылык қабілетін, ой-өрісін байқататын көрсеткіш. Сана - адам миының ең жоғары деңгейдегі қызметі.
Кейде адам кейбір іс-әрекеттерін сананың бақылауынсыз-ақ орындай алады. Мысалы, әбден дағдыға айналған іс-әрекеттер (жазу, оқу және т. б.). Адамның санасы аркылы жеке басы қоршаған ортамен байланысқа түседі. Басқа адамдармен қарым-қатынас жасайды, өз білгенін басқаларға үйретеді.
Адамдардың бірімен-бірінің қарым-қатынас құралы - сөз. Сана адамның бойындағы танымдық үдерістермен тығыз байланысты. Сана түйсіну, ұғу, зейін, ес және ойлау қасиеттерін қамти отырып, өзінің үғымдық ауқымын кеңейте түседі.

қоршаған орта арасында сигналдық жүйелер аркылы байланыс түзіледі. Сигналдық жүйелер бірінші сигналдық жүйе және екінші сигналдық жүйе деп 2 түрге бөледі.
Бірінші сигналдық жуйе - жануарларға да және адамға да тән қасиет. Оның орталығы ми кыртысында орналасады. Бірінші сигналдық жүйе аркылы ағза сырткы ортаның нақты тітіркендіргіштеріне қайтарады. Бүл кезде сыртқы ортада болатын заттар және құбылыстар шартты рефлекстің түзілуіне әсер етеді. Оған мысал ретінде, сәбидің тамаққа, ойыншыққа катысты рефлекстерін атауға болады.
Екінші сигналдық жүйе — тек адамға ғана тән касиет. Бұл жүйедегі негізгі шарты тітіркендіргіш - сөз. Сөздің әсерінен пайда болған қозуды ми қыртысы қабылдап, талдап, жауап кайтарады. Сөз бірінші сигналдық жүйенің жұмысына түрткі болады.
 И. П. Павловтың пікірі бойынша, сөз «сигналдардың сигналы» болып есептелінеді.

көгілдір, қара, қоңыр, күлгін, сарғыш, қою көк, қошқыл қызыл

болуы оның миының салмағына байланысты болуы мүмкін бе?
Видео қарау « Жасырынған горилла» 1,5 мин
W) Адамның жоғарғы жүйке жүйесі қалай жұмыс жасайды?

Иван Сергеевич Тургенев
Миының салмағы– 2012 г.




Владимир Ильич Ленин
миының салмағы– 1340г.




Дмитрий Иванович Менделеев
миының салмағы – 1571г.

сәйкес, жадының түрлерін зерттеу

Жұмыс түрі: Оқушылардың зейінін бақылауға арналған тесттер жүргізіледі.

дұрыс сөздер жасырынған. Сол сөздерді 2 минут уақыт ішінде белгілеңіз.
Мысалға: «рюклбюсқуанышуфркнп». Жасырын сөз «қуаныш»

емтихан, прокурор, теория, хоккей, биология , телевизор, назар, қабылдау,махаббат, көрініс, қуаныш, халық, репортаж, конкурс, парта, комедия, шаршау, зертхана, стадион, динозавр, психиатрия.

жаттықтыру керек. Ол үшін күнделікті өз ойыңызға келген қызықты кез-келген сөйлемді немесе ойыңызды дәптерге жазып жүріңіз және кейін оны оқып отырыңыз.
2. Егер сіз 20 дан астам сөз тапқан болсаңыз сізде барі де қалыпты дегенді білдіреді. Қандай сөздерді байқамай қалғандығыңызды тағы да бір тексеріп көріңіз. Өз жауабыңызды кілтпен сәйкестендіріп көріңіз.
3. Егер сіз 24-25 сөз тапсаңыз сіздің назарыңыз жақсы деңгейде дегенді білдіреді. Тек бұндай жақсы назарыңызды одан әрі дамытудың жолын ойластыру керек.

есіңе сақтап, оларды қайта ата.
Уақыт 20 секунт

мықты дамыған.
Егер сіз 10 нан артығын ғана тапсаңыз онда сіздің есте сақтау жүйеңіз қалыпты ,бірақ әлі де жаттығуға болатынын ескеріңіз.
Егер сіз 6 дан жоғары тапсаңыз онда сіздің көзбен көргенді есте сақтау қабілетіңіз нашар. Сізге көп жұмыстану керек.

ми арқылы жалғасып жатыр. Кеше оқыған тақырыбымда нейрогумаральды жүйе туралы айтылған. Оның әкесі ми сыңарларының қызметі туралы зерттеумен айналысады. Синапс жүйке жасушасының бұлшықетпен бірігетін аймағы. Адамның сөйлей білуі шартты рефлекс.

сақтау қабілетіңіз мықты дамыған.
Егер сіз 4 тен артығын ғана тауып, қалғанын шамамен мағынасына қарай тапсаңыз , онда сіздің есте сақтау жүйеңіз қалыпты ,бірақ әлі де жаттығуға болатынын ескеріңіз.
Егер сіз 2 сөйлемнен жоғары тапсаңыз онда сіздің естігеніңізді есте сақтау қабілетіңіз нашар немесе зейін қойып тыңдамадыңыз дегенді білдіреді. Сізге көп жұмыстану керек. Зейін қойып үйреніңіз.

болды.
2. Адамның жоғарғы жүйке қызметінің дамуы эволюцияда қандай жетістіктерге жеткізді?
3. Адамдағы ойлау, есте сақтау, сөйлеу қабілеттіліктерін дамытуға қандай ұсыныс жасар едіңіз?
4. Ертең де осы тесттерді қайта жасайтын болсақ нәтижесі қандай болуы мүмкін екеніне болжам жасаңыз

жұмысына баға беріңіз?
• Адамның егде жасқа келгенше жоғарғы жүйке қызметінің толыққанды жұмыс жасау үшін не істеу керек екендігіне, бір ұсыныс жасаңыз.