Слайд 1Сабақтың тақырыбы:Таза болса табиғат-аман болар адамзат.
Мақсаты:Білімділік: Балалардың табиғат туралы білімдерін тереңдете
отырып, білімдерін ізгілендіру.
Дамытушылық: “Табиғатым – тағдырым” биологиялық орталықпен байланысқан жұмысы арқылы оқушылардың ой - өрісін, дүниетанымын дамыту.
Тәрбиелік: Табиғат-Ананы қорғауға және қастерлей білуге
тәрбиелеу.
Слайд 3Қорықтың символы-грэйг қызғалдағы
Слайд 8
Қорғалжын мемлекеттік табиғи қорығы Астана қаласының оңтүстік батыс бөлігінен 130 км жерде орналасқан.
Қорық аймағы өзіне Теңіз және Қорғалжын атты екі үлкен көлді қосады, ежелгі теңіздің қалдығы болып келеді, барлық ойықты жаппайды. Басқа да ұсақ су қоймаларымен бірге бұлар ерекше, балыққа бай және құстарға арналған сулы батпақты кешенді құрайды.
Қорғалжын қорығында Қызыл кітапқа енгізілген барлығы құстың 32 түрі мекендейді. Олардың бірі ертегідей өте әдемі құс - қоқиқаз. Қорықтағы жануарлар әлемі небәрі 40 түрдей ғана. Қорғалжын қорығының ерекше табиғи кешені әлемнің аса қорғалатын аймағының тізіміне, Рамсар Конвенциясының «А» тобына енгізіледі, сонымен қатар, бұл аймақты ЮНЕСКО-ның тізіміне қосу жоспарланған.
Слайд 9 Сұрақ – жауап.
1. Қоршаған орта дегеніміз не?
2. Қазақстанда қанша қорық бар?
3. Дүниежүзілік табиғатты қорғау күні қашан?
4. Жарықтың табиғи көзі?
5. Қорық дегеніміз не?
Слайд 10 Сөздік пен жұмыс
Таза ауа-чистый воздух
Дем-дыхание
Жұту-дышать
Үнемі-постоянно
Ойлайсыңдар-думаете
Неғұрлым-поскольку,насколько
Соғұрлым-настолько.
Слайд 11 Сабақты қортындылау
О,
табиғат! Тағдырымсың сен менің,
Сенің барлық өзен, тау мен көлдерің.
Ауаң, суың, өсімдігің болмаса,
Дүниеде қалай өмір сүремін.
Құдіреті мол табиғат, мен саған,
Әрқашанда алғыспен бас иемін...
4-тапсырма
Сөздікті жаттау 122 бет.
Слайд 15Сөйлеу үшін қажетті мүше.
А) тіл
Ә) қол
Б) кітап
Слайд 18Сөйлеу не үшін қажет?
А) адамдардың сөйлесуі, түсінісуі үшін
Ә) Ойнау үшін
Б) Мазмұндау
үшін
Слайд 21Сөйлеу не арқылы жүзеге асады?
А) Кітап арқылы
Ә) Тіа арқылы және сөздер
мен сөйлемдер арқылы
Б) Сабақтар арқылы
Слайд 24Мақал- мәтелдерді бағытпен қос
Өнер алды Ұлт
бар
Тіл қаруы – сөз қызыл тіл
Тіл бар жерде сөз қаруы - ой
Слайд 25Өзіңді тексер
Өнер алды
Ұлт бар
Тіл қаруы – сөз қызыл тіл
Тіл бар жерде сөз қаруы - ой
Слайд 26Сұрақ –жауап
1.Сөз неден құралады?
2.Дыбыстар немен таңбаланады?
3.Дыбыс пен әріптің айырмашылығы неде?
4.“Ағаш”
сөзінде неше дыбыс, неше әріп бар?
5.“ Торғай” сөзінде неше дауысты, неше дауыссыз дыбыс бар?
Слайд 27Жауабы
1.Сөз дыбыстан құралады.
2.Дыбыстар жазуда әріппен таңбаланады.
3. Дыбыстарды айтамыз, естиміз. Әріптерді көреміз,
жазамыз.
4.4 әріп, 4 дыбыс бар.
5. 3 дауыссыз, 2 дауысты дыбыс бар.
Слайд 28Жұмбақтың шешуін тап.
Мүлгіп тұрған бақ тыныш
Ораныпты ақ күміс.
1.Шешуінде неше дыбыс,
неше әріп бар?
2.Дауысты дыбыс нешеу, дауыссыз дыбыс нешеу?
Слайд 29Жауабы
Шешуі; қырау
1. 5әріп, 5 дыбыс бар.
2. 3 дауыссыз, 2
дауысты дыбыс бар.
Слайд 30Көп нүктенің орнына тиісті әріптерді қойып, мағыналы сөз жаса.
Бі
Бо
Са
Бо лат
лек ран
та
Са мат
ғат
ра
Слайд 32Бірінші бағанға жіңішке айтылатын сөздерді, екінші бағанға жуан айтылатын сөздерді буынға
бөліп жаз.
Инелік, қой, жіп, тас, өрмекші, қалашық, тарақ, ұлу, ішік, киім, сабақ, терек.
Слайд 33Өзіңді тексер
И-не-лік
қой жіп тас өр-мек-ші қа-ла-шық і-шік ұ-лу
ки-ім са-бақ те-рек та-рақ
Слайд 34Орны адасқан сөздерден сөйлем құрап жаз
Оқушы, Әсел -, үздік.
Дәрігер, емдейді, ауруды.
Келді,
Марат, әскерден.
Өмір, көрді, теледидар.
Слайд 35Дұрысын тексер.
Әсел – үздік оқушы.
Дәрігер ауруды емдейді.
Марат әскерден келді.
Өмір теледидар көрді.
Слайд 36Мәтін туралы не білесің?
Мәтін
Мәтін
Слайд 37Өзіңді тексер.
3бөліктентұрады
Сөздер байланысты болады
Тақырыбы болады
Сөйлемдерден құралады
Мәтін
Слайд 38Орны адасқан сөйлемдерден мәтін құрап жаз, мәтінде неше сөйлем бар,әр сөйлем
қандай әріптен басталған?
Сондықтан мен анамды жақсы көремін. Менің анам өте мейірімді. Ол менің жақсы бала болып өсуімді қалайды.
Слайд 39Дұрыс жауабы
Менің анам өте мейірімді. Ол менің жақсы бала
болып өсуімді қалайды.Сондықтан мен анамды жақсы көремін.
Мәтінде 3 сөйлем бар.
Әр сөйлем бас әріптен бастап жазылған.
Слайд 40Сәйкестендіру тесті
1. Мәтін а. Ай, апа,
жол.
2.Сөз ә. Ақан мен Мұрат тау басына шықты. 3.Сөйлем б. Әлемде алуан түрлі құстар бар. Олардың біразын су құстары дейді. Себебі, олар көбінесе суда мекен етеді.
Слайд 41Жауабы
1. Мәтін а. Ай, апа, жол.
2.Сөз
ә. Ақан мен Мұрат тау басына шықты. 3.Сөйлем б. Әлемде алуан түрлі құстар бар. Олардың біразын су құстары дейді. Себебі, олар көбінесе суда мекен етеді.
Слайд 42Сөз ойлап жаз.
А-ә
о -ө
Сан - .... Тор - ...
Сал - .... Тол -....
ұ –ү ы –і
Тұр - ... Ыс - ...
Бұр - ... Тыл - ...
о -ө
Сан - сән Тор - төр
Сал - сәл Тол - төл
ұ –ү ы –і
Тұр - түр Ыс - іс
Бұр - бүр Тыл - тіл
Слайд 44Мына сөздерді тасымалдап жаз, тасымалданбайтын 3 сөз ойлап жаз.
Жапырақ, сауысқан, жаңғалақ.
Тасымалданбайтын
сөздер;
......., ........., .......
Слайд 45Тексер
Жа-пырақ, жапы-рақ, са-уысқан, сауыс–қан, жаң- ғалақ, жаңға-лақ.
Тасымалданбайтын сөздер;
Тас, көз, қант.
Слайд 46Адасқан сөйлемдерді өз үйшігіне орналастыр.
1. Өсімдік көктейді 2. Түйені бұйдалайды 3.
Балам, өркенің өссін 4.Дала қандай аппақ 5. Қамшы деген не 6. Кірпі қалай дыбыстайды
Слайд 47Үйшіктерді тексер
Қамшы деген не? Кірпі қалай дыбыстайды?
Түйені бұйдалайды. Өсімдік көктейді
Балам,
өркенің өссін! Дала қандай аппақ!
Слайд 48Сұрақтардың орнына тиісті сөздерді қойып жаз.
Кім?
Не?
Неге? Тікті. Қайда? Сайрады.
Не? Қашан?
Слайд 49Жауабы
Айгүл Бұлбұл
Тойға
Тікті. Орманда Сайрады.
Көйлек Таңертең
Слайд 50Сөздердің қарсы мағыналы сыңарын тап
Ұзын
Қысқа
Күшті
Үлкен
Кішкентай
Әлсіз
Слайд 51Дұрыс жауабы
Ұзын
Әлсіз
Күшті
Үлкен
Кішкентай
Қысқа
Слайд 52Көп нүктенің орнына тиісті сөздерді тауып жаз.
Кім?
Кімдер?
Ұстаз Ұстаздар
Сіңлі .........
Дос .........
Дәрігер ........
Оқушы .......
Слайд 53Өзіңді тексер
Кім?
Кімдер?
Ұстаз Ұстаздар
Сіңлі Сіңлілер
Дос Достар
Дәрігер Дәрігерлер
Оқушы Оқушылар
Слайд 541. Өлеңді мәнерлеп оқы.
Көк туым көтерілді бағым
жанып,
Елтаңбам төрде әлемге танылды анық.
Шырқадым Әнұранды бар дауыспен,
Арманым – Ата Заңым қабылданып.
Слайд 55СҰРАҚТАР
1. Өлең не туралы айтылған?
( Өлең ата заң туралы )
2. ҚР – Ата Заңы қашан қабылданды?
( 30 тамыз 1995 ж )
3. Өлең неше жолдан тұрады?
( Төрт жолдан )
4. Өлеңде неше сөйлем бар?
( Екі сөйлем бар )
5. Өлең неше сөзден құралған?
( Өлең он сегіз сөзден құралған )
6. Қандай тыныс белгілер қойылған?
( Үтір және нүкте )
7. Әр өлең жолы қандай дыбыстардан басталған?
( Әр өлең жолы бас әріптен басталған )
Слайд 56Берлген сөздерді оқы, жуан дауыстыдан жасалған сөзді бір банға, жіңішке дауыстыдан
жасалған сөздерді екінші бағанға теріп жаз.
Асқар, Қайратұлы, жүзім, құлын, кеме, Астана, етік, күз, қарға, әже, бота, есік, таяқ, іс,
Слайд 57Дұрыс жауабы
Асқар
күз
Қайратұлы жүзім
құлын кеме
Астана етік
қарға әже
бота есік
таяқ іс
Слайд 581. Мына сөздерді буынға бөліп жаз:
Қайық, қауырсын, мүйіз, дауыл, жеңіл, дәріхана,
саусақ.
Слайд 59Өзіңді тексер
Қа-йық, қа-уыр -сын, мү-йіз,
да-уыл, же-ңіл,
дә-рі-ха-на,
сау-сақ.
Слайд 60
Мәтінді оқып, мәтінеге ат қой.Сөйлемдердегі заттың атын, сынын, санын,
білдіретін сөздерді
ата. Кім? Не? Сұрақтарына жауап беретін сөздердің астын сыз.
Досы Мәлік келді. Екеуі бірігіп үш сағат сабақ оқыды. Сабақтарын оқып болған соң, шахмат, дойбы, асық ойнады. асықты жақсы ойнайды екен. Қайрат пен Мәлік өте жақсы дос.
Слайд 61Өзіңді тексер
Бүгін күн демалыс. Қайрат сабақ оқып отыр. Досы Мәлік келді.
Екеуі бірігіп үш сағат сабақ оқыды. Сабақтарын оқып болған соң, шахмат, дойбы, асық ойнады. Мәлік асықты жақсы ойнайды екен. Қайрат пен Мәлік өте жақсы дос.
Слайд 62Жұмбақтың шешуін тап, сынын білдіретін сөздерді теріп жаз.
Аппақ дала, қара дән,
Дәнін сепкен, түсінуге жараған.
Слайд 64
Мақалды оқып, мағынасын аш. Сан есімнің астын сыз.
Алтау ала болса, ауыздағы кетеді,
Төртеу түгел болса, төбедегі келеді.
Слайд 65Тексер
Алтау ала болса, ауыздағы кетеді,
Төртеу түгел болса, төбедегі келеді
Слайд 66Жаңылтпашты жатқа жаз, заттың атын білдіретін сөзге сұрақ қой.
Шеше, шеше,
Неше кесе
Сынды кеше ?
Слайд 67Дұрыс жауабы
Кім?
кім?
Шеше, шеше,
не?
Неше кесе
Сынды кеше ?
Слайд 68 Мәтіндегі сөйлемдердің тиісті тыныс белгісін қойып, мәтінді көшіріп жаз.
Мен көркем гимнастика үйірмесіне қатысамын билегенде шауып келе жатқан салт аттыны бейнелеймін бір күні әкем жаттығуға қаттысты биіңе “Көңіл ашар” күйі дәл келеді емес пе үйге келіп, билеп көрдім тамаша өте жақсы болды таптым іздегенімді күй әуені жаттықтырушыма да ұнады
Слайд 69Тексер
Мен көркем гимнастика үйірмесіне қатысамын. Билегенде шауып келе жатқан
салт аттыны бейнелеймін. Бір күні әкем жаттығуға қаттысты. Биіңе “Көңіл ашар”, күйі дәл келеді емес пе? Үйге келіп, билеп көрдім. Тамаша! Өте жақсы болды! Таптым іздегенімді! Күй әуені жаттықтырушыма да ұнады.
Слайд 70Берілген сөздердің қосымшасын жалғап жаз
Балық
- пен
Өрнек - ші
Құрылыс - ті
Би - шы
Ұш - ке
Мектеп - қыш
Көлік - қа
Слайд 71Жауабы
Балық + шы
Өрнек + ті
Құрылыс + қа
Би + ші
Ұш + қыш
Мектеп + ке
Көлік + пен
Слайд 72Көп нүктенің орнына қимылды білдіретін сөздерді жаз
Көктем *** . Қар *** . Жер *** .
Жаңбыр ***. Найзағай ***. Құстар туған жерге ***. Арықтардан
су ***. Ағаштар ***.
Слайд 73Жазғаныңды тексер.
Көктем келді.
Қар жауды. Жер көгерді. Жаңбыр жауды. Найзағай жарқылдады. Құстар туған жерге оралды. Арықтардан су ақты. Ағаштар гүлдеді.
Слайд 74Тестік сұрақтар
1.Мынау қандай сөйлем?
Күн қысқарып, түн ұзара бастады
а. Сұраулы ә. Хабарлы б. Лепті
Слайд 77
2. “Таяқша” сөзінде неше дыбыс, неше әріп бар?
а. 6д, 6ә
ә. 7д, 6ә б. 8д, 5ә
Слайд 813. Қай сөз дұрыс буынға бөлінген?
а. қарл-ығ-аш ә. қа
–рлығ-аш б. қар-лы-ғаш
Слайд 844. Қай сөйлем дұрыс жазылған?
а. Суарды малды Әмір. ә. Әмір
суарды малды. б.Әмір малды суарды.
Слайд 875. Неше? сұрағына жауап беретін сөзді ата.
а. бесінші
ә. Жиырма бірінші б. Қырық
Слайд 906. Ойнады, тұрды, жауды сөздері нені білдіреді?
а. заттың атын
ә. заттың сынын. б. заттың қимылын
Слайд 937. Қар, ғарышкер, қаз, аю бұл қандай сөздер?
а. заттың атын
ә. заттың сынын. б. заттың қимылын.
Слайд 968. Тасымалдауға болмайтын сөз қайсы?
а. екі
ә. он алты б. жол
Слайд 999. Буынға бөлінетін сөзді ата.
а. хат
ә. үй б. Ұя
Слайд 10210. қай сөз дұрыс жазылмаған?
а. тайақ
ә. таяқ б. тайяқ